Pandemie wiele razy w historii zmieniały losy świata

Bożena Stasiak zwraca uwagę, że epidemie wpływały na losy świata, na historię, na sprawy społeczne i ekonomiczne. Jej zdaniem najlepszym tego przykładem są Aztekowie, których w XVI wieku podbijali Hiszpanie.

Hiszpanie na teren obecnego Meksyku przywlekli prawdopodobnie ospę prawdziwą (niektóre źródła mówią o salmonelli), która wręcz dziesiątkowała tubylców. - Oni umierali dziesiątkami, nieważne czy bogaci, czy biedni - mówi. Podkreśla, że wynikiem pandemii była też zmiana wiary, bo Aztekowie wierzyli w swoje bóstwa. Ale w wyniku pandemii uznali, że ich bóstwa nie uchroniły ich przed zarazą, więc może chrześcijaństwo jest w tym zakresie lepsze i porzucili swych bogów.

Przykłady wpływu pandemii na historię możemy znaleźć również na terenie obecnej Polski. W 1846 roku w Europie, a więc i na terenie naszego kraju, panowała epidemia cholery, która zbierała swoje obfite żniwo. W końcu chłopi uznali, że winni zarazy są bogacze. W efekcie pandemia był jednym z czynników, które doprowadziły do wybuchu powstania galicyjskiego. Po I wojnie światowej Europę pustoszyła hiszpanka - grypa, która spowodował więcej ofiar niż działania zbrojne i przyczyniła się do zakończenia wojny, bo ucierpiała od niej armia niemiecka.

Bożena Stasiak podkreśla, że z pandemiami radzono sobie w różny sposób, czasami dziś odbierany wręcz humorystycznie. Np. w przypadku hiszpanki rozniosła się wiadomość, że przeciwdziała jej whisky i bardzo wzrosła sprzedaż tego trunku, wcale przecież nie tak taniego. Popularne było też okadzanie, bo sądzono, że pandemię powoduje - jak to nazywano - morowe powietrze.

Gość Programu 1 Polskiego Radia przypomina, że w zwalczaniu różnych chorób zakaźnych zasłużyli się Ludwik Pasteur (Francuz, twórca szczepionki przeciwko wściekliźnie) i Robert Koch (Niemiec, odkrywca bakterii wąglika, cholery i gruźlicy, który wiele lat spędził na obecnych ziemiach polskich, znał język polski, a w Wolsztynie ma swoje muzeum). Oni dwaj byli prekursorami mikrobiologii lekarskiej.

Czytaj także:

Patotreści - nowe zagrożenia, z którym stykają się młodzi użytkownicy internetu

Cukier - podstępny wróg zdrowej diety. Czym możemy go zastąpić?

Tytuł audycji: "Cztery pory roku"

Prowadziła: Agnieszka Kunikowska

Gość: Bożena Stasiak (dziennikarka, autorka wydanej właśnie książki "Pandemia. Dzieje zarazy")

Data emisji: 4.02.2021 r. 

Godzina emisji: 9.20

ag