Wszystkie filmy detektywistyczne i seriale tego gatunku wywodzą się z literatury, czyli z powieści i opowiadań, często drukowanych w prasie. Dr Marek Gumkowski, historyk literatury i miłośnik kryminałów, wspomina, że detektyw pojawia się w 1841 roku w powieściach Edgara Allana Poe, który stworzył postać C. Augusta Dupina. Stosował on w swoich dochodzeniach metodę dedukcji, z której później zasłynął inny powieściowy detektyw - Sherlock Holmes. Dupin nie jest detektywem profesjonalnym - to szlachcic, który rozwiązuje zagadki dla przyjemności.
Gość Programu 1 Polskiego Radia wskazuje, że powieść sensacyjna to jeden z ważnych elementów kultury popularnej, w połączeniu z filmem i teatrem. - "Pułapka na myszy" Agathy Christie miała kilka tysięcy wystawień - mówi. A pod koniec XIX wieku pojawił się Sherlock Holmes, który z ekranów nie schodzi do dziś. W latach 1900-1993 słynny detektyw pojawił się w 211 filmach. - Żadna inna postać literacka nie może się z nim równać - zauważa.
Oprócz dobrej intrygi, czyli kryminalnej zagadki, potrzebny jest też wyrazisty, przykuwający uwagę bohater. Bywa nim policjant, dziennikarz, pisarz, detektyw zawodowiec albo amator. Musi odpowiadać konwencji, bo kryminał może wychylać się w stronę problematyki społecznej, historycznej, psychologicznej, może być dreszczowcem, filmem akcji, a nawet horrorem. - Z czasem do tego męskiego świata zaczynają wchodzić kobiety, jak panna Jane Marple, stworzona przez Agathę Christie - wskazuje Marek Gumkowski. Popularność postaci podtrzymuje liczba filmów z ich udziałem. O Herculesie Poirot powstało ponad sto filmów, a serial "Porucznik Colombo" miał 69 odcinków.
Czasami równie ważnym co detektyw staje się przestępca. Filmoznawca daje przykład Hannibala Lectera, znanego choćby z filmu "Milczenie owiec". Ciemne strony życia społecznego pokazuje tak zwany czarny kryminał stworzony m.in. przez Raymonda Chandlera. Jego bohaterowie często mają mroczną przeszłość, kłopoty, np. związane z nadużywaniem alkoholu.
Poza tym w audycji:
- wybór premier kinowych, m.in.:
- Notatnik Kinomana:
Czytaj także:
Tytuł audycji: Magazyn bardzo filmowy
Prowadzi: Michał Montowski
Data emisji: 24.06.2021 r.
Godzina emisji: 23.09
ag
Ulubione postaci detektywów z wielkiego i małego ekranu - Jedynka - polskieradio.pl