"Straszydła na co dzień" - jedna z najbardziej kultowych czeskich książek

Absurdalne, ponadczasowe opowiadania 

"Straszydła na co dzień" są zbiorem opowiadań, w których do racjonalnego świata wkracza irracjonalne. Kurczak pracoholik, niedźwiedź, który umie księgować, mówiący martwy kot o ogromnej wiedzy - to niektórzy bohaterowie humorystycznych, absurdalnych, ponadczasowych opowiadań wydanych w roku 1961. 

- Książka bardzo szybko miała cztery wydania i sprzedała się w nakładzie 100 tys. egzemplarzy i to był hit nad hity - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dziennikarz Mariusz Szczygieł. - To jest humor, który nie jest czystym humorem. W kulturze czeskiej dużo jest humoru z drugim, piątym czy siódmym dnem - wyjaśnia gość audycji.

Kurczak - pracoholik i martwy kot 

Jednym z bohaterów opowieści jest kurczak, który brukuje ulice. - To są historie, które mogą zdarzyć się tylko w literaturze czeskiej, że brukarz przez przypadek wysiedział jajo i wykluł mu się kurczak, który zaczął wykonywać pracę brukarza - opowiada gość audycji. - Całe przedsiębiorstwo socjalistyczne brukujące ulice wpadły w popłoch, bo wszystkie normy zostały zawyżone. Brukarz na początku myślał, że nie będzie musiał się wysilać, bo ma tego kurczaka, który brukuje ulice, ale kurczak kazał mu pracować i nie pozwalał np. chodzić na piwo w czasie pracy - dodaje z uśmiechem. 

Jedno z opowiadań przedstawia, jak do mieszkania dziennikarza przez okno wlatuje zdechły kot. Bada go lekarz i okazuje się, że kot, mimo iż martwy, ma sporą wiedzę. 

- Dziennikarz pozbywa się martwego kota, który tak naprawdę w swych odpowiedziach jest rodzajem filozofa - mówi Mariusz Szczygieł. - Pozbywa się kota, zanosi go księdzu do klasztoru z klauzurą zamkniętą. Kot ląduje w jakieś starej szafie i tam się kurzy - dodaje. 

Karel Michal - chłopak z literackim talentem  

Życie pisarza było najeżone absurdami, sprzeciwem wobec ludzkiej głupoty i ograniczeniom życia w systemie komunistycznym, a które zakończyło się samobójstwem na emigracji. - Karel Michal nie skończył studiów medycznych, był trochę w wojsku, brukował ulice. To był chłopak, który zajmował się wszystkim, a miał literacki talent - podkreśla gość Jedynki. - Przez przypadek wysłał swoje opowiadania do wojskowego pisma o tym kurczaku i się spodobało. Zaproponowano mu napisanie książki i przez chwilę był popularnym pisarzem, ale niestety jak to bywa czasem w przypadku ludzi wesołych, dławiła go depresja - zaznacza. 

Czytaj także: 

"Straszydła na co dzień" Karela Michala to jedna z najbardziej kultowych czeskich książek XX wieku. W języku polskim ukazała się w 2008 roku. Wznowiono ją, w większej liczbie egzemplarzy, w październiku 2021 roku. 

Tytuł audycji: Moje książki

Prowadzi: Magda Mikołajczuk

Gość: Mariusz Szczygieł (dziennikarz, reportażysta, pisarz i wykładowca akademicki)

Data emisji: 10.11.2021 r. 

Godzina emisji: 23.08

ans