Pola Negri - historia jednej z najsłynniejszych Polek

Pola Negri, a właściwie Apolonia Chałupiec - jej pseudonim artystyczny pochodzi od jej ulubionej włoskiej poetki, Ady Negri - urodziła się 3 stycznia 1897 roku w Lipnie. Po tym, jak jej ojca aresztowały i zesłały na Sybir rosyjskie władze, przeprowadziła się z matką do Warszawy (1902). Matka, zauważywszy uzdolnienia aktorskie córki, wspierała jej ambicje i rozwój w tym kierunku, posyłając ją na lekcje tańca i gry aktorskiej. 

Pierwsza wielka gwiazda

- Negri uczęszczała do szkoły baletowej. Rozpoczęła swoją karierę właśnie jako tancerka. Dzięki temu zwróciło na nią uwagę kino. Jeden z twórców filmowych, dyrektor wytwórni Sfinks, największej w tym czasie wytwórni działającej w Warszawie, dostrzegł ją podczas jednego z jej pantomimicznych występów scenicznych i zaproponował jej rolę w filmie - wyjaśnił Michał Pieńkowski.

W 1914 roku Negri zadebiutowała jako aktorka filmowa w dramacie "Niewolnica zmysłów". Z miejsca zdobyła serca widzów i stała się największą gwiazdą wytwórni Sfinks. Podpisała kontakt na osiem filmów. - Od tej chwili występowała już nie tylko jako artystka sceniczna, ale przede wszystkim filmowa. Była to pierwsza taka naprawdę wielka gwiazda filmowa polskiej kinematografii - podkreślił gość radiowej Jedynki.

- Ona była w pewnym sensie skandalistką. Zdawała sobie sprawę z tego, że dobra artystka, jeśli chce być popularna, musi od czasu do czasu uczestniczyć w jakimś małym, pikanym skandaliku, musi robić coś kontrowersyjnego. Noszenie spódnico-spodni albo malowanie paznokci u stóp na czerwono, to były takie elementy, którymi Negri przykuwała uwagę prasy. Ona zdawała sobie sprawę z potęgi prasy i z tego, jak z prasą należy współpracować, jak ją wykorzystywać do kreowania swojego wizerunku - wskazał ekspert.

Świetnie się w tym odnalazła

Podczas I wojny światowej, kiedy Negri była już największą w Polsce gwiazdą filmową, trafiła się artystce okazja, by wyjechać do Berlina, który wówczas był filmową stolicą Europy. - Można powiedzieć, że wojna przyszła Negri z pomocą. Dotychczas Warszawa znajdowała się w zaborze rosyjskim, a Berlin był za granicą, ale w 1917 roku Warszawa znalazła się pod okupacją niemiecką i nie trzeba było paszportu, by wyjechać. Ona tę sytuację wykorzystała i wyjechała. Podpisała następnie kontrakt filmowy i stała się gwiazdą europejskiego formatu - powiedział Pieńkowski.

Początkowo Negri pojawiała się w klasycznych melodramatach. Przełom nastąpił w 1921 roku, gdy wystąpiła w produkcji "Górska kotka". - To był film dość niezwykły. Nie był to dramat ani melodramat. Był to film groteskowy. Negri mogła w nim wykorzystać wszystkie swoje umiejętności, które miała jeszcze z czasów swoich występów scenicznych - to, że umiała tańczyć, że byłą świetną mimiczką, miała znakomicie opanowaną pantomimę. To wszystko przydało się w tym filmie. Był to jeden z pierwszych filmów w nurcie ekspresjonizmu niemieckiego. Negri świetnie się w tym odnalazła. Takie filmy zaczęły być wyświetlane nie tylko w Niemczech, ale w całej Europie, a potem na całym świecie - wytłumaczył rozmówca Zbigniewa Krajewskiego.

Wamp groteskowy

Dzięki temu Negri stała się znana także w Stanach Zjednoczonych. Została zaproszona - jako pierwsza europejska gwiazda filmowa - do Hollywood. - Tam również zdobyła ogromną popularność. Kreowała niezwykłe role, których dotychczas w kinematografii hollywoodzkiej nie było. Były to przede wszystkim role wampów, ale nie były to takie wampy na serio. Owszem, to były bohaterki, które uwodziły mężczyzn, zdobywały ich i porzucały, ale było w tym wszystkim coś groteskowego. Te role były z przymrużeniem oka - objaśnił Pieńkowski. 

O Negri było cały czas głośno, była na ustach całego świata, m.in. za sprawą romansów z Charliem Chaplinem czy Rudolphem Valentino. - Nie tylko jej filmy cieszyły się wielką popularnością, ale także cała jej postać - trochę tajemnicza, bardzo ekscytująca - zauważył ekspert. - Ona była doskonałą aktorką. Zwłaszcza jej mimika robi piorunujące wrażenie, pod tym względem do dziś jest niezastąpiona - dodał.

Pola Negri zmarła w wieku 90 lat, 1 sierpnia 1987 roku, w San Antonio (Teksas, USA). 

Czytaj także:

Tytuł audycji: Czas Pogody 

Prowadzi: Zbigniew Krajewski

Gość: Michał Pieńkowski (filmograf z Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego)

Data emisji: 2.01.2022 r. 

Godzina emisji: 10.00-12.00

kk