Afrykańska pasja prof. Michała Tymowskiego

Pierwsze zainteresowanie Afryką

Zainteresowanie Afryką przyszło pod koniec drugiego roku studiów. Michała Tymowskiego i jego kolegę Rafała Karpińskiego zaprosił prof. Marian Małowist i powiedział, że otwiera kierunek, który nie istnieje, czyli historię średniowieczną Czarnej Afryki, Afryki Subsaharyjskiej. - To była tak nowa dziedzina, że nawet chronologia nie była w świecie wydyskutowana - wspomina.

Do Afryki profesor Michał Tymowski pierwszy raz pojechał po 10 latach pracy jako historyk i po obronieniu w 1971 roku doktoratu. Wcześniej nie miał szans na taką podróż. - Badałem przede wszystkim procesy i zjawiska gospodarcze zachodzące w Afryce Zachodniej - opowiada. Obecnie Afryka Zachodnia to terytoria Mali, Senegalu, Nigru, Burkiny Faso (wówczas Górna Wolta). W XIV-XVI wieku w rozkwicie znajdowały się tam duże ośrodki miejskie, będące centrami handlu i rzemiosła. Jako kierownik wyprawy studenckiej udało mu się wreszcie pojechać na pół roku do Mauretanii.

Rozkwit i upadek miast

Gość Programu 1 Polskiego Radia wyjaśnia, że przyczyną upadku miast Afryki Subsaharyjskiej, które intensywnie handlowały z krajami arabskimi, było odkrycie Ameryki. - Masy - najpierw złota, a potem przede wszystkim srebra - zalały Europę i zniszczyły ten handel - mówi. Wskazuje, że właśnie ten proces był podstawą kryzysu w końcu XVI i w XVII wieku na południe od Sahary.

Rzeźby z miasta Benin wywieźli kolonizatorzy

Prof. Michał Tymowski opowiada również o historii rzeźb z brązu, które ozdabiały pałac władców miasta Benin (w obecnej Nigerii, stolica stanu Edo, nie mylić z państwem o tej samej nazwie - red.). Rzeźby na początku XX wieku zostały wywiezione do Anglii, Niemiec, Austrii i Francji. Obecnie władze Nigerii domagają się ich zwrotu. Rzeźby były wykonywane metodą traconego wosku, znaną wtedy jedynie w Beninie. Jak wspomniał naukowiec, tą metodą współcześnie wykonano rzeźbę antropologa Jana Czekanowskiego - badacza Afryki. Rzeźbę tę można oglądać w Szczecinie.

Michał Tymowski urodził się 21 listopada 1941 roku w Warszawie. Jest badaczem dziejów Afryki, historykiem, profesorem nauk humanistycznych. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim. Magisterium uzyskał na podstawie pracy "Wpływ handlu zewnętrznego na gospodarkę państw nadnigeryjskich w XIV-XVI w.". Doktoryzował się w roku 1971 na podstawie pracy "Rozwój i regres w dziejach społeczeństw nadnigeryjskich w epoce przedkolonialnej", habilitował zaś w roku 1981, przedstawiając dzieło "Państwo i armia Samoriego i Kenedugu oraz ich analogie europejskie". W roku 1993 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych, w latach 2002-2008 był dyrektorem Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

W latach 1984-1989 pełnił funkcję kierownika Zakładu Historii Powszechnej Średniowiecznej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, w latach 1989-1993 kierował Centre de Civilisation Polonaise na Sorbonie. Był członkiem Komitetu Nauk Historycznych oraz członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk.

Zobacz też:

Tytuł audycji: "Po drugiej stronie lustra"

Prowadzi: Katarzyna Kobylecka

Gość: prof. Michał Tymowski (historyk mediewista)

Data emisji: 1.02.2022 

Godzina emisji: 0.15

ag