Bez wyroku sądu, budzeni w środku nocy, ci ludzie mieli tylko chwilę na spakowanie najpotrzebniejszych przedmiotów. Transporty na Wschód organizowano przez prawie miesiąc. Część deportowanych Polaków zmarła z głodu, zimna (nawet - 35 stopni Celsjusza), wycieńczenia i od chorób. Wielu rozproszonych po świecie rodaków nigdy już nie wróciło do ojczyzny.
Bohaterka reportażu Macieja Jastrzębskiego pt. "Ballada zesłańca" - Maria Kleczewska - jako nastoletnia dziewczyna przedostała się z rodzicami we wrześniu 1939 roku z płonącej Warszawy do Lwowa. Tam wraz z matką została aresztowana przez NKWD i zesłana w głąb Związku Radzieckiego. Trafiła do obozu pracy.
Gdy w 1941 roku ogłoszono zaciąg do armii generała Władysława Andersa, przedostała się do stolicy Uzbekistanu - Taszkientu, a stamtąd z polskimi żołnierzami dotarła do Krasnowodzka i popłynęła do Iranu. Dalej przez Indie do Australii, aby z ewakuującymi się amerykańskimi żołnierzami przedostać się do Stanów Zjednoczonych, gdzie zamieszkała na stałe.
Zapraszamy do wysłuchania reportażu Macieja Jastrzębskiego (korespondenta Polskiego Radia z Moskwy) pt. "Ballada zesłańca":
Studio Reportażu i Dokumentu powstało 1 sierpnia 1998 roku jako samodzielna jednostka producencka Polskiego Radia, a jednocześnie największa w polskim radiu publicznym struktura profesjonalnie zajmująca się reportażem radiowym. Od wielu lat obecna jest na wszystkich antenach Polskiego Radia, w tym m.in. Jedynki.
Reportażyści Studia jeżdżą po Polsce i świecie w poszukiwaniu ciekawych spraw i ludzi. Wielokrotnie inicjatorami podejmowanych przez nas tematów są wierni słuchacze reportaży. Telefony słuchaczy, listy (i te tradycyjne, i elektroniczne) są dowodem, że wysiłek reportażystów ma sens, że są potrzebni, że ich trud poprawiania świata przynosi konkretne, społecznie oczekiwane efekty.
Tytuł reportażu: "Ballada zesłańca"
Autor: Maciej Jastrzębski
Data emisji: 11.02.2022 r.
Godzina emisji: 00.35
DS/kk
W bydlęcych wagonach w głąb Rosji. Reportaż "Ballada zesłańca" Macieja Jastrzębskiego [POSŁUCHAJ] - Jedynka - polskieradio.pl