Reparacje wojenne na świecie - rys historyczny

Rzecznik polskiego rządu Piotr Müller powiedział, że liczy na refleksję ze strony Niemiec w sprawie reparacji. Warszawa zapowiada najpierw rozmowy dyplomatyczne z Berlinem a później formalny wniosek o reparacje.

Kwestia reparacji to nic nowego, dość przypomnieć wojnę francusko-pruską (1870 r.). Bismarck przymusił wówczas do reparacji Francuzów. Ogromne kwoty udało się wówczas Niemcom uzyskać, stworzyć markę jako stabilną walutę na ponad 100 lat. Francuzi zrewanżowali się po I wojnie światowej ogromnymi reparacjami żądanymi od Niemiec. - W historii Europy jest to sprawa normalna, standard. Po II wojnie światowej. Polska znalazła się w szczególnej została. Po pierwsze, reparacje w imieniu Polski brał Związek Radziecki - mówi dr Andrzej Anusz, historyk, Instytut Piłsudskiego.

"Amerykanie planem Marshala odbudowywali Niemcy Zachodnie"

- Przypomnę, że to Związek Radziecki uzyskał reperację od pokonanych Niemiec, z czego 12 procent miał przekazywać Polsce - kontynuuje ekspert. - Z tym przekazywaniem było "bardzo różnie". Po 8 latach, w 1953 roku, Związek Radziecki zawiesił reparacje. (...) Zrezygnował z reparacji swoich, zrezygnował i z reparacji PRL - mówi gość radiowej Jedynki. Amerykanie też nie byli zainteresowani, by Niemcy Zachodnie płacili wielkie reparacje, chcieli bowiem mieć silnego sojusznika w Europie Zachodniej. - Można powiedzieć, że to Amerykanie planem Marshala odbudowywali Niemcy Zachodnie (...) - konkluduje gość Programu 1 Polskiego Radia.

Reparacje dla Grecji i Izraela

Niemcy wypłacali jednak niektórym krajom reparacje po wojnie. Polska też otrzymywała pewne fundusze - po wielu latach dla robotników przymusowych czy ofiar eksperymentów medycznych. Duże reparacje dla całego kraju uzyskały Grecja czy Izrael. W 2005 roku Grecy ponownie wystąpili o reparacje, nic jednak nie uzyskali. - Izrael to przypadek szczególny. Zwróćmy uwagę, że państwa Izrael w czasie II wojny światowej nie było. Reparacje były wypłacane dla obywateli, ludności żydowskiej za prześladowanie, holokaust. Państwo Izrael powstało w Nie można tu mówić o ciągłości prawnej (...). Niemcy ewidentnie uznali że ze względów wizerunkowych i swojej przyszłości , budowania wiarygodności jako państwa warto Izraelowi wypłacić reparacje. Widzimy, że kwestie prawne to kwestia wtórna - zaznacza ekspert.
 


 
#bezprzedawnienia
 

Od 1 września do 3 października na wszystkich antenach Polskiego Radia realizowana jest akcja #bezprzedawNIEnia. Wszystko w związku z publikacją raportu o stratach wojennych podczas II wojny światowej, który został przedstawiony 1 września po godz. 13.00 na Zamku Królewskim w Warszawie. Akcja ma na celu uświadomienie Polakom strat, które jako Państwo ponieśliśmy w wyniku napaści hitlerowskiej i radzieckiej. W ramach kampanii powstał specjalny serwis internetowy.

 W audycji także:

- Gazprom wstrzymuje dostawy gazu do Francji i Niemiec.
- Echa wizyty prezydenta Putina w Kaliningradzie, wypowiedź ministra Ławrowa o Mołdawii - czy jest możliwość reparacji od Rosji?
- ME koszykarzy: Polska-Czechy.

Czytaj także:

Tytuł audycji: Więcej świata

Prowadził: Michał Strzałkowski 

Goście: dr Andrzej Anusz (historyk, Instytut Piłsudskiego), prof. Włodzimierz Marciniak (były ambasador 
w Rosji)

Data emisji: 2.09.2022

Godzina emisji: 17.32

djr