Jak zmieniało się postrzeganie architektury wszechświata?

Wystawa przedstawia prace wybitnych autorów działających przed i po Koperniku, wśród nich również teksty, książki uczonych, którzy astronomią zajmowali się w Gdańsku. Prezentowany na wystawie egzemplarz drugiego wydania Kopernikowego "De revolutionibus" pochodzi z księgozbioru gdańskiego polihistora Bartłomieja Keckermanna (1572-1609). Na wystawie są także dzieła Jana Heweliusza.

Bartłomiej Keckermann - życie krótkie, ale aktywne naukowo i dydaktycznie

Beata Gryzio, kustosz dyplomowany z Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk zaznacza, że postać Bartłomieja Keckermanna stanowi punkt wyjścia dla opowieści o teorii Mikołaja Kopernika. - Właściwie zajmował się wszystkimi dostępnymi dyscyplinami wiedzy. Oprócz teologii czy filozofii, zgłębiał również nauki przyrodnicze - zaznacza w rozmowie z Dorotą Truszczak.

Urodził się kilka dekad po Mikołaju Koperniku, żył zaledwie 37 lat. Wykazał się jednak dużą aktywnością naukową i dydaktyczną. - Jako profesor gdańskiego gimnazjum akademickiego zreformował sposób nauczania. Poszerzył spektrum przedmiotów, była wśród nich również astronomia odwołująca się do starego ptolemejskiego wzorca budowy Układu Słonecznego, jednakże Keckermann był również bibliofilem - tłumaczy Gryzio.

Wśród blisko trzystu woluminów znalazło się również wspomniane drugie wydanie Kopernikowego "De revolutionibus". 

Fb/PAN Biblioteka Gdańska

Starodruki epoki przedkopernikańskiej

Gdy cofniemy się do czasów przed Mikołajem Kopernikiem, z gdańskich starodruków niebo widać dość dokładnie. Na wystawie znalazł się np. egzemplarz dzieła Ptolemeusza zawierającego "Almagest", "Tetrabiblos" oraz "Geografię". - Wszystkie dzieła zebrano i wydano drukiem w Bazylei w roku 1551. Ten egzemplarz (...) to nic innego jak próba matematycznego opisu teorii geocentrycznej - podkreśla gość "Eureki".

Zobaczyć możemy również kilka średniowiecznych, graficznych wyobrażeń zastosowanych do Biblii wydanej przez Antona Kobergera w roku 1483 oraz do "Historii świata" Hartmanna Schedla. - Próba opisania dziejów ludzkości od stworzenia do czasów współczesnych autorowi. Tu widzimy te klasyczne, przedkopernikańskie rozwiązania z ziemią otoczoną koncentrycznymi ośmioma sferami, nad którymi królują chóry niebieskie i Stwórca - podsumowuje. 

W audycji również:

Tajemnice gazowego giganta.

Kiedy i w jakich okolicznościach odkryto Jowisza, co wiemy o jego budowie, liczbie księżyców, pierścieniach dotychczasowych badaniach tego obiektu? Do piątej w kolejności od Słońca i największej planety Układu Słonecznego zmierza sonda JUICE. Jednym z najważniejszych celów misji, wystrzelonej kilkanaście dni temu, jest poszukiwanie dowodów na istnienie przeszłego lub obecnego życia na lodowych księżycach planety. Skład tej planety jest zbliżony do składu obłoku gazowo-pyłowego, z którego dawniej powstał nasz Układ Słoneczny. W misji JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA dwa z 10 instrumentów badawczych opracowali polscy naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN).

Gość: Sebastian Soberski - kierownik Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Grudziądzu.

mg