Każdy władca to inna historia
Cykl Matejkowskich rysunków z lat 1890-92 zajmuje w wyobraźni Polaków miejsce wyjątkowe, bo przyporządkowuje władcom konkretne wizerunki, zawierające już elementy oceny postaci nadane przez autora.
- Za pomocą pojedynczych przedmiotów, atrybutów czy elementów stroju, wyrazu twarzy czy choćby sylwetki danego władcy Matejko różnicuje poszczególne portrety, tym samym opowiadając odrębną historię każdego z władców - mówi Natalia Sienkiewicz z Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Poczet wykonany jest ołówkiem na papierze, prace są niezwykle delikatne i podatne na zniszczenia. - Nie można ich długo eksponować ze względu na szkodliwość światła - wyjaśnia Natalia Sienkiewicz.
Skarb narodowy
Cykl przedstawia czterdziestu królów i książąt oraz cztery księżne i królowe: Dobrawę, Ryksę, Jadwigę i Annę Jagiellonkę. Oryginał znajduje się w MN we Wrocławiu.
- To jeden z trzech skarbów narodowych - obok Panoramy Racławickiej oraz cyklu "Warszawa" Artura Grottgera, których depozytariuszem jest Muzeum Narodowe we Wrocławiu.
Poczet królów i książąt autorstwa Jana Matejki jest najbardziej znanym, ale nie pierwszym zbiorem wizerunków polskich władców. Wcześniej cykl wizerunków władców wykonali Marcello Bacciarelli oraz Aleksander Lesser.
- Te dwa poczty niejednokrotnie właśnie posłużyły Matejce jako inspiracja do tworzenia jego własnych portretów polskich władców - mówi Natalia Sienkiewicz.
Czytaj także:
Najpierw zeszyty, potem wydanie luksusowe
Geneza powstania pocztu władców Jana Matejki wiąże się z postacią właściciela wiedeńskiego wydawnictwa Maurycego Perlesa, który zlecił malarzowi sporządzenie ilustracji do planowanego albumu o historii Polski.
- Rysunki Matejki miały być opatrzone komentarzem skonstruowanym przez wybitnych historyków, takich jak choćby Stanisław Smolka oraz August Sokołowski. Matejkowskie portrety początkowo publikowane były w pojedynczych zeszytach, a w 1893 roku ukazały się już na kartach niezwykle luksusowego wydania, słynącego z bardzo barwnej i ozdobnej okładki, której autorem był Tadeusz Rybkowski - opowiada Natalia Sienkiewicz.
Poczet królów i książąt polskich będzie można oglądać w terminie 26 czerwca - 2 listopada w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
Tytuł audycji: Skarby kultury polskiej
Prowadził: Michał Montowski
Gość: Natalia Sienkiewicz (dział grafiki i rysunku XVII i XIX wieku w Muzeum Narodowym we Wrocławiu)
Data emisji: 24.05.2023
Godzina emisji:
Okazja, by zobaczyć poczet władców Polski Jana Matejki. Już wkrótce! - Jedynka - polskieradio.pl