Nagroda Identitas. Jan Maciejewski doceniony za "Milczenie katedry"

Nagroda Identitas - Jan Maciejewski laureatem

Jan Maciejewski został laureatem tegorocznej literackiej Nagrody Identitas. Doceniono go za zbiór "Milczenie katedry". W esejach i felietonach z tego tomu autor wiąże zwyczajne, codzienne zdarzenia z głębokim namysłem o kulturze, religii i historii. 

Tytuł nagrodzonego tomu bezpośrednio odnosi się do pożaru paryskiej katedry Notre Dame. 15 kwietnia 2019 roku w świątyni wybuchł pożar, który spowodował ogromne zniszczenia, m.in. doszło do zawalenia się dachu oraz części sklepień, a także iglicy katedry.

- Wszyscy się wówczas zastanawiali, czy to się kończy Europa, czy to się kończy Kościół, czy się kończy Francja. Wydaje mi się, że ciekawsze jest zawsze pytanie o to, co się zaczyna. Mnie wzruszył obraz paryżan, którzy zatrzymywali się na widok płonącej katedry i zaczynali się razem modlić.

Wydawało mi się, że katedra była wtedy najbardziej sobą. Kiedy płonęła. Ona była jak świece, które zapala się przed mszą. Zapalił się knot gotyckiej wieży i wezwał do modlitwy. I to było bardzo pocieszające. Tam nie było przeczucia kresu. Bardziej przeczucie jakiegoś takiego nowego początku - opowiedział Maciejewski w rozmowie z Magdą Mikołajczuk z Programu 1.

Dziennikarka zapytała laureata także o to, z czym mu się kojarzy termin identitas - tożsamość. W ocenie Maciejewskiego słowo to jest obecnie strasznie nadużywane. - Mam wrażenie, że teraz każdy ma swoją tożsamość. A jest ona tym mocniejsza, im jest bardziej wyjątkowa i niepowtarzalna. Mnie się wydaje, że jest na odwrót - stwierdził.

- Podczas warsztatów literackich jeden z prowadzących zadał pytanie, co nam umożliwia pisanie, bez czego nie wyobrażamy sobie pisania. Ja taktycznie odpowiadałem ostatni, bo musiałem to sobie przemyśleć.

Doszedłem do wniosku, że czymś takim jest śmierć. Jest świadomość śmierci. Tego, że jesteśmy tutaj tylko na chwilę. Z tą chwilą trzeba coś zrobić. Będzie jakieś takie ostateczne rozliczenia. To jest najszersza możliwa tożsamość. Oczywiście pojawia się pytanie, co z tą świadomością robimy. Jak naszą śmiertelność zainwestujemy - powiedział.

Nagroda Identitas - Andrzej Muszyński wyróżniony

Wyróżnienie w ramach literackiej Nagrody Identitas otrzymała powieść Andrzeja Muszyńskiego "Bez. Ballada o Joannie i Władku z jurajskiej doliny". To dziejąca się w rodzinnych stronach autora, w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, historia pary borykającej się z bezpłodnością. 

- Pomyślałem, że jest to temat godny opisania, ponieważ niezwykle trudno o tym opowiedzieć. Nie ulega wątpliwości, że bezpłodność to jest stan, w którym ludzie cierpią na wielką samotność. Choćby z tego powodu, że nie potrafią tego zakomunikować. Jest potężna bariera pomiędzy ludźmi, którzy mogą cieszyć się płodnością, i tymi, którzy nie mogą. W pewnym sensie jest to bariera między życiem a śmiercią - powiedział Muszyński w rozmowie z Magdą Mikołajczuk.

Nagroda Identitas - pozostali nominowani

Nazwisko laureata tegorocznej literackiej Nagrody Identitas ogłoszono w czasie warsztatów na norweskiej arktycznej wyspie Uloya, w których brały udział osoby nominowane. Poza Janem Maciejewskim i Andrzejem Muszyńskim byli to:

W skład jury Nagrody Identitas obecnej edycji weszli: Justyna Melonowska, Krzysztof Niewiadomski, Tomasz Kaźmierowski oraz przewodniczący kapituły, Wojciech Stanisławski.

Czytaj także:

Nagroda Identitas - za co jest przyznawana?

Nagroda Identitas, której nazwa oznacza tożsamość, to wyróżnienie przyznawane młodym autorom książek (do 41. roku życia) o wysokim poziomie literackim, poruszających problem tożsamości - zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej. 

Wśród dotychczasowych laureatów i nominowanych do Nagrody Identitas znaleźli się m.in.: Marta Kwaśnicka, Jarosław Marek Rymkiewicz, Maciej Pieprzyca, Jan Polkowski, Ryszard Kaczmarek, Krzysztof Koehler, Bogdan Podgórski, Marcin Cielecki, Tomasz Grzywaczewski, Radek Rak, Anna Janko, Agnieszka Kołakowska, Marta Madejska, Michał Gołębiowski, Stanisław Waltoś, Paweł Rojek, Marcin Makowski, Paweł Rzewuski, Kazimierz Orłoś, Mariusz Urbanek i Przemysław Dakowicz.

Patronat medialny nad konkursem objęło Polskie Radio.

Poza tym w audycji:

Uroczysta gala finałowa 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" odbyła się w sobotę wieczorem w Teatrze Muzycznym w Gdyni. 

W tym roku program festiwalu został zbudowany wokół manifestu Janusza Krupskiego "Wolna Polska w wolnym świecie. Nie będzie wolnej Polski, bez wolności krajów Europy Środkowo Wschodniej. Krajów podbitych przez Sowietów".

Cztery dni festiwalu wypełnione były pokazami filmów, reportażami radiowymi, dyskusjami panelowymi, rozmowami o historii i drogach do wolności narodów i jednostek. Wydarzeniu towarzyszyły wystawy, instalacje artystyczne, widowiska muzyczne i teatralne. 

W konkursie polskich filmów dokumentalnych nagroda Złoty Opornik przypadła filmowi "Stanisław Helski. Dlatego" w reżyserii Michała Torza. W międzynarodowym konkursie filmów fabularnych zwyciężyła "Ostatnia egzekucja" w reżyserii Franziski Stünkel. Wśród dokumentów najlepszy okazał się "Motherland" w reżyserii Alexandra Mihalkovicha.

Nagrodę główną za reportaż radiowy zdobyło słuchowisko "Za prawdę o Katyniu odebrano mu wszystko" Macieja Jastrzębskiego.

IAR/PAP/kk