Abp Antoni Baraniak. Dlaczego nazywamy go "niezłomnym" kapelanem?

Kim był abp Antoni Baraniak?

Antoni Baraniak urodzony 4 stycznia 1904 r. w Sebastianowie (wieś w Wielkopolsce), był salezjaninem, kapelanem i sekretarzem Prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego. Pełnił również funkcje biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego oraz arcybiskupa metropolity poznańskiego. W roku 1953 został aresztowany i osadzony w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Dlaczego aresztowano abp Antoniego Baraniaka?

Dr hab. Rafał Reczek, dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu, przypomina, że więzienie przy ul. Rakowieckiej było katownią, w której władze komunistyczne usiłowały niszczyć życiorysy polskich patriotów. - Taka właśnie intencja przyświecała zatrzymaniu ks. bp Antoniego Baraniaka. Kilka godzin po internowaniu prymasa Wyszyńskiego zatrzymano jego osobistego sekretarza - przypomina gość "Przystanku Historia".

Biskupa oskarżono o przekazywanie materiałów kościelnych do Watykanu, o współpracę z podziemiem niepodległościowym, o szpiegostwo. - Zarzuty miały go "złamać", ale dodatkowo w ramach procesu, który miał być przygotowany chciano zdyskredytować kościół katolicki w Polsce - nie ma wątpliwości dr hab. Rafał Reczek. Co więcej, celem komunistów było wymuszenie zeznań pogrążających prymasa Stefana Wyszyńskiego. 

YouTube/Fundacja "Łączka"

Jak próbowano "złamać" abp Antoniego Baraniaka?

Duchowny przede wszystkim poddawany był długotrwałym przesłuchiwaniom. Od zatrzymania, do połowy września 1955 takich przesłuchań było 145, a odpowiadali za nie różni funkcjonariusze. - Miało to powodować wycieńczenie organizmu, miało to powodować jego psychiczne załamanie. Dodatkowo poddawany był torturom - wyjaśnia rozmówca Doroty Truszczak. 

Mimo to biskup Antoni Baraniak zachował niezłomną postawę, co pozwoliło również uchronić internowanego Prymasa Polski przed pokazowym procesem i więzieniem. By pamięć o tym duchownym nie zginęła podejmowane są liczne działania upamiętniające. W roku 2016, w areszcie przy ul. Rakowieckiej otwarto celę jego pamięci. 

Ponadto w audycji: 

- 80 lat temu Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną wschodnią granicę  II Rzeczypospolitej. Wydarzenie przypomniał Karol Starowicz, Biuro Rzecznika Prasowego IPN.

- Książka serii "Pomorze Gdańskie pod okupacją 1939–1945", publikacja pt.: "Polska Walcząca na Pomorzu. Struktury i ludzie konspiracji", red. Daniel Czerwiński, Mateusz Kubicki, Marcin Owsiński, IPN, Muzeum Stutthof w Sztutowie, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Gdańsk-Sztutowo-Warszawa 2023. 

- Prezentacja wyników badań przedstawicieli kujawsko-pomorskiego środowiska historyków zajmujących się działalnością konspiracji na Pomorzu Gdańskim, wcielonym po inwazji niemieckiej z września 1939 roku na Polskę w skład III Rzeszy. Publikacja powstała po  wojewódzkich obchodach 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową i konferencji naukowej poświęconej wybranym aspektom dziejów Polski Walczącej na Pomorzu. Konferencja odbyła się w lutym 2022 roku w Muzeum Stutthof w Sztutowie (jej współorganizatorami były gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum II Wojny Światowej). Ekspert: dr Daniel Czerwiński, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku.

- Artykuły portalu przystanekhistoria.pl

Czytaj więcej: