Odkrycie w Gwatemali. Czemu służyła maska z grobowca króla Majów?

Co odnaleziono w Gwatemali?

Niezwykłego odkrycia w Gwatemali dokonał mieszany zespół amerykańsko-gwatemalski. Dr Jan Szymański zwraca uwagę, że niewyrabowanych pochówków na tym terenie mamy mniej niż dwanaście. - W tym wypadku nie mieliśmy do czynienia z grobem zasypanym, a z komorą grobową zbudowaną z płaskich kamieni - zwraca uwagę gość audycji. Dodaje, że wyłożona kamieniami stanowiła komfortowe pomieszczenie dla odnalezionych zabytków. 

Jadeitowa maska pośmiertna, datowana na 350 rok n.e., znajdowała się w kilkudziesięciu częściach, zlokalizowanych jednak w jednym miejscu. - To też należy do rzadkości. Prawdopodobnie maska była naszyta na jakąś tkaninę albo znajdowała się na drewnianym stelażu. Oprócz jadeitu wykorzystano fragmenty bardzo cenionej przez Majów muszli Spondylus - tłumaczy rozmówca Katarzyny Kobyleckiej. 

Jaką funkcję w Gwatemali pełniły maski?

Określenie "złoto Majów" zdaniem dr. Jana Szymańskiego jest adekwatne w kontekście jadeitu. Minerał ten ceniony był bardziej niż cokolwiek innego, może z wyjątkiem piór ptaka o nazwie kwezal. - Mamy kilka przykładów, kiedy maski zostały znalezione w grobach. (...) Stąd przypuszczamy, że takie maski były kładzione na twarze zmarłych, ale zapewne nie tylko - przekonuje. 

W Mezoameryce panuje koncepcja, że przebranie się za kogoś lub za coś powoduje, iż dana postać ożywa. - W tym wypadku mamy przedstawienie władców, którzy zakładając tak maski, stają się kimś innym. I prawdopodobnie jest to podstawowa funkcja maski z Chochkitam. Nie jest to portret władcy pochowanego w tym grobowcu. Ewidentnie ma cechy ogólnie ludzkie, ale jednak jest to maska dość potworna - podkreśla gość Jedynki. 

Niewykluczone, że przedstawia bóstwo, by władca po jej nałożeniu stał się owym bóstwem. 

Kim jest dr Jan Szymański

Dr Jan Szymański jest kierownikiem misji wykopaliskowej w San Isidro w Salwadorze. Prace te trwają od roku 2018. - Okazało się, że w Salwadorze prawie nic nie jest zrobione. Kraj ten liczy sobie niespełna 20 tys. kilometrów kwadratowych i na tym obszarze jest ponad 1600 zarejestrowanych stanowisk archeologicznych, a nie wiadomo, ile znajduje się stanowisk niezarejestrowanych. Tymczasem przebadanych jest ok. dwunastu - zdradza.

Dr Szymański właśnie wrócił z badań w San Isidro. To rozległa osada Majów, gdzie zlokalizowano pozostałości kilkudziesięciu monumentalnych struktur. W największej z nich odkryto ozdoby z jadeitu, a także wielce zagadkowe gliniane… lalki o ruchomych głowach.

Ponadto w audycji: 

- W Europejskim Dniu Mózgu (18.03) opowiedzieliśmy o neuroplastyczności tego organu, zastanawialiśmy się, do czego jest zdolny nasz mózg i jak – z pomocą narzuconej sobie dyscypliny - możemy zmieniać połączenia nerwowe i schematy myślenia. Gościem Jedynki był Leszek Furmann – trener mentalny.