Zamachy polityczne. Kto i dlaczego sięga po ekstremistyczne metody?

Polityka a przemoc

Paulina Piasecka zwraca uwagę, że przez dekady i stulecia przemoc stanowiła naturalne narzędzie polityki. - Carl von Clausewitz mówił wprost, że wojna jest przedłużeniem polityki, tylko innymi środkami. Myślę, że nieco zmienia się to w tym kontekście, że rośnie podmiotowość jednostki. Wreszcie przestajemy myśleć o ludziach jako o trybikach tego systemu - analizuje. 

Jednocześnie dodaje, że narastający konflikt polityczny i historyczny często generuje radykalne postawy. Zwłaszcza gdy pojawia się frustracja. - W sytuacjach, w których naturalny i demokratyczny proces z legalnymi sposobami realizowania swoich celów długoterminowo zawodzi, wtedy jednostki, a często i grupy społeczne, sprowadzone zostają do pewnego rodzaju "ściany" - precyzuje gość Jedynki. 

Kiedy był zamach na Gabriela Narutowicza?

W audycji przypomniany został jeden z najgłośniejszych zamachów w historii Polski. 16 grudnia 1922 roku w warszawskiej Zachęcie Eligiusz Niewiadomski oddał w kierunku prezydenta RP Gabriela Narutowicza trzy strzały z rewolweru. Narutowicz, mimo udzielonej pomocy, zginął na miejscu. - Zamachowiec nigdy się nie pokajał. On miał bardzo mocne poglądy nacjonalistyczne - podkreśla Marcin Szymaniak. 

Dodaje, że podczas procesu Niewiadomski przekonywał, że "nie strzelał do człowieka, a do pewnej funkcji". - W zeznaniach wyszło, że dla niego Narutowicz jako człowiek nie był przedmiotem zainteresowania. Dla niego Narutowicz był symbolem tego, że w sytuacji odrodzenia się państwa polskiego prezydenta wybrano głosami lewicy, centrum i mniejszości narodowych - przypomina. 

YouTube/Polskie Radio

Skąd bierze się radykalizacja?

Proces radykalizacji może zajść w każdym nurcie politycznym. - O radykalizacji bardzo często mówimy w kontekście zbioru czynników, które mogą popchnąć jednostkę w kierunku takiej ekstremistycznej postawy. Zazwyczaj rozróżnia się kilka sfer. To jest w pewnym sensie połączenie czynników społeczno-politycznych. Szerokiego spojrzenia, uzasadnienia, że "ja właśnie zbawiam świat" - wyjaśnia Piasecka.

Jednostka decydująca się dokonać zamachu często odczuwa coś, co nazywamy deprywacją. - Ona jest albo realna i rzeczywiście temu komuś czegoś brakuje, czegoś mu się odmawia, albo jest relatywna. W tym drugim przypadku to skrzywdzenie pozostaje jedynie w głowie człowieka. Zazwyczaj występuje poczucie porażki, odtrącenia, marginalizacji - wylicza rozmówczyni Michała Wójcika. 

Często do tego wszystkiego dochodzi jeszcze "katalizator". - Ten mechanizm spustowy, który sprawia, że nagle odkładam siatkę i idę [dokonać zamachu - red.] - zaznacza. 

Czytaj też: