Czym pachnie "Dama z gronostajem"? W Krakowie powstaje biblioteka zapachu zabytków

Data publikacji: 22.08.2024 12:05
Ostatnia aktualizacja: 22.08.2024 12:43
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Obraz "Dama z gronostajem" na wystawie #Dziedzictwo w Muzeum Narodowym w Krakowie
Obraz "Dama z gronostajem" na wystawie #Dziedzictwo w Muzeum Narodowym w Krakowie, Autor - PAP/Stanisław Rozpędzik

POSŁUCHAJ

Jak pachnie "Dama z gronostajem"? W Krakowie powstaje biblioteka zapachu zabytków (Lato z Radiem/Jedynka)

Projekt "Odotheka" to pierwsza na świecie biblioteka zapachu zabytków. Pomysł zrodził się we współpracy Muzeum Narodowego w Krakowie z naukowcami Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Projekt ma charakter międzynarodowy i bierze w nim udział również Uniwersytet w Lublanie. 
  • Dzięki nowoczesnej aparaturze muzealnicy i naukowcy z Polski i Słowenii zamierzają stworzyć pierwszą na świecie bibliotekę zapachu zabytków. 
  • Przykładem może być obraz Leonarda Da Vinci "Dama z gronostajem", namalowany na orzechowej desce.
  • Zdaniem Elżbiety Zygier, głównego konserwatora Muzeum Narodowego w Krakowie, dzieło to pachnie cytrusami.

Czym jest projekt "Odotheka"?

Projekt "Odotheka" jest projektem badawczym i składa się z kilku etapów. Wszystko rozpoczyna się przy konkretnym obiekcie. - Z powierzchni pobierany jest zapach. Następnie naukowcy w laboratorium analizują go przy pomocy takich urządzeń jak chromatograf gazowy czy spektrometr mas - wylicza Elżbieta Zygier. Zestawienie tych informacji pozwala na identyfikację substancji chemicznych, rozdzielenie ich i określenie zapachu.

Zapach zamknięty we flamastrze...

Kolejnym krokiem jest odtworzenie zapachu i zamknięcie go w tzw. flamastrze. - Każdy zapach, który chcemy analizować, ma wpływ na inne obiekty. W muzeum bardzo dbamy o czystość powietrza i nie mogliśmy tego zapachu rozpylać w przestrzeni. Stąd pomysł na uwięzienie go w pisaku. Gdy ktoś zechce powąchać, może pisak otworzyć na kilka sekund i zapoznać się z tą wonią - tłumaczy gość "Lata z Radiem". 

Czytaj też:

Jak pachnie "Dama z gronostajem"?

Obraz Leonarda Da Vinci "Dama z gronostajem" został namalowany na orzechowej desce, a zdaniem głównego konserwatora Muzeum Narodowego w Krakowie pachnie cytrusami. - Na zapach dzieła składa się wiele aspektów. To historia tego obrazu, historia miejsc, w których był przechowywany. "Damę z gronostajem" namalowano na desce orzechowej, farbami temperowymi, olejnymi - zdradza Elżbieta Zygier. 

YouTube/Muzeum Narodowe w Krakowie

Wyspiański, Boznańska... Przed nami kolejne badania

Na ostateczne wrażenia wpływ mają również nasze indywidualne, subiektywne skojarzenia. Zapach w pisaku utrzymuje się ok. trzech tygodni, po tym czasie może zostać uzupełniony. W planach jest badanie kolejnych obiektów. - To np. burka, czyli okrycie wierzchnie, pamiątka po Stefanie Czarneckim. Mamy też pastele Stanisława Wyspiańskiego, mamy obraz Olgi Boznańskiej, mamy prace Aliny Szapocznikow - wskazuje gość Jedynki. 

Projekt będzie realizowany do końca przyszłego roku. Po zbadaniu wszystkich wybranych obiektów biblioteka zapachów zostanie udostępniona zwiedzającym. 

---

"Lato z Radiem" to kultowa audycja nadawana latem w Programie 1 Polskiego Radia, po raz pierwszy wyemitowana 1 lipca 1971 roku. Pomysłodawcą i pierwszym szefem audycji był Aleksander Tarnawski. Początkowo był to magazyn turystyczny, trwający tylko kilkanaście minut. Nowością już pierwszych wydań była emisja na żywo, co w latach 70. XX wieku było nowatorskie. Sygnałem "Lata z Radiem" od początku jest "Polka dziadek". Letnim audycjom od wielu lat towarzyszą również muzyczne koncerty i pikniki rodzinne.

Tytuł audycji: Lato z Radiem

Prowadziła: Sława Bieńczycka

Gość: Elżbieta Zygier (główny konserwator Muzeum Narodowego w Krakowie)

Data emisji: 21.08.2024

Godzina emisji: 11.18

"Lato z Radiem" na antenie Programu 1 Polskiego Radia codziennie, od poniedziałku do soboty, w godzinach 9.00-12.00. Słuchaj też na stronie www.latozradiem.pl oraz w aplikacji mobilnej "Lato z Radiem".

mg/wmkor

Cztery pory roku
Cztery pory roku
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.