Jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych dotyczących Polaków, zaraz po paleniu tytoniu, nadciśnieniu, otyłości i cukrzycy, jest nadmierne spożywanie alkoholu.
- Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu bez względu na to, w jakiej formie go spożywamy. Coś, co powinno nas najbardziej martwić, to niestety to, że jesteśmy w światowej czołówce, jeśli chodzi o odsetek 16-latków, którzy mają za sobą epizod upicia się. Tzn. około 20 proc. 16-latków w Polsce ma już pierwszy raz za sobą - mówił dr Janusz Krupa, lekarz.
Wielki problem społeczny
Autorzy raportu "Inicjacja alkoholowa wśród dzieci i młodzieży w Polsce: diagnoza problemu, przyczyny i konsekwencje" zwracają uwagę na to, że nie ma znaczenia, pod jaką postacią młodociani piją alkohol. Jak podkreślają, napoje niskoprocentowe są równie szkodliwe dla zdrowia psychicznego i fizycznego rozwijającego się nastolatka co wysokoprocentowe - spożywanie alkoholu w różnych ilościach powoduje m.in. nieodwracalne uszkadzanie młodych ewolucyjnie części mózgu, związanych z wyższymi funkcjami psychicznymi.
Dostępne, tanie i pobłażliwie traktowane
Istnieją trzy główne determinanty wczesnej inicjacji alkoholowej: rodzina, grupa rówieśnicza i reklama (w Polsce dozwolona jest, pod pewnymi obostrzeniami, reklama piwa).
Pierwszy etap inicjacji alkoholowej odbywa się w domu, za wiedzą i zgodą rodziców, w wieku 10-12 lat. Problem dotyczy 85 proc. badanej młodzieży. Drugi etap inicjacji ma miejsce poza domem, w gronie rówieśników - mediana wieku to 16 lat. W jednym i w drugim przypadku piwo jest głównym alkoholem inicjacji nieletnich, bo jest powszechnie dostępne, tanie i pobłażliwie traktowane przez dorosłych.
Pozytywne trendy
Co warto zauważyć, od 2003 roku w Polsce obserwowane są pozytywne trendy, jeśli chodzi o spożywanie alkoholu przez dzieci i młodzież. Wszystkie wskaźniki, zarówno odsetek tych, którzy pili w czasie ostatnich 30 dni, jak i tych, którzy próbowali kiedykolwiek napojów alkoholowych, powoli się obniża z 98-99 proc. do 88 proc. Rośnie też grupa nastolatków przekonanych o ryzyku zdrowotnym związanym z piciem napojów alkoholowych.
Z uwagi na wagę problemu przeprowadziliśmy w "Pigułce na zdrowie" wnikliwą analizę zjawiska z udziałem lekarza, psychologa, socjologa i badacza opinii społecznej.
Czytaj także:
Prowadził: Artur Wolski
Goście: Karolina Krzysik-Klemanow (psycholożka), Ida Zalewska (badaczka opinii społecznej), Janusz Sierosławski (socjolog z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie), dr Janusz Krupa (internista)
Data emisji: 12.10.2024
Godzina emisji: 12.39
kk/DS/kmp