"Zostały tylko fasady". Straty w prywatnych zbiorach i artystycznych kolekcjach mieszkańców Warszawy

Zbiory prywatne mieszkańców Warszawy

Publikacja "Zrabowana Warszawa. Straty w prywatnych zbiorach i artystycznych kolekcjach mieszkańców Warszawy w latach 1939–1945" autorstwa Mariusza Klareckiego przypomina o wielkości strat, jakie poniosła walcząca stolica w kontekście zbiorów publicznych i tych należących do prywatnych właścicieli. Pierwszy tom książki prezentuje historię zniszczenia i rozgrabienia warszawskich artystycznych kolekcji prywatnych w czasie II wojny światowej. 

- Te wspomnienia są bardzo drastyczne, one mi się gdzieś kłębią w głowie i nie mogłem wrzucić wszystkich do swojej książki, ale chciałbym się nimi też podzielić, przekazać w innej formie - mówi w radiowej Jedynce Mariusz Klarecki. - Tymi wspomnieniami, strzępkami informacji, obdarowywałem różnych bliskich, którym to opowiadałem ze strasznym przejęciem - przyznaje. 

- To jest strata nie tylko ludzka, to jest cała ogromna historia rodzin, kolekcji, które były w tych rodzinach od pokoleń. Artystyczne zasoby, malarstwa, rzemiosła artystycznego. Nie da się tego odtworzyć - podkreśla Ewa Witkowska. - Mnie jako historykowi sztuki najbardziej żal dzieł sztuki, malarstwa, prac na papierze, wspaniałego rzemiosła artystycznego, np. porcelany, która została stłuczona. To były wspaniałe kolekcje - dodaje. 

Czytaj także:

Kwestionariusze strat 

Mariusz Klarecki podkreśla, że rodziny, które wróciły po powstaniu warszawskim do Warszawy, musiały złożyć do zarządu miasta specjalne kwestionariusze strat. - Te kwestionariusze zostały złożone w 1945 roku, one spływały jeszcze w 1946 roku, a z zagranicy nawet dłużej - mówi. - Z 1683 przypadków w tych kwestionariuszach znalazłem prawie 2000 zbiorów i kolekcji. Trzeba pamiętać, że to jest tylko część. (...). Przed wojną w Warszawie mieszkało 1 mln 200 tys. mieszkańców, a ok. 700 tys. zginęło - opowiada gość Jedynki.  

"Historia bliska" - o audycji

Historia to nie tylko przeszłość. Ona również tworzy się na naszych oczach. W audycji "Historia bliska" zapraszamy na rozmowy z naukowcami i twórcami o tym, jak idee i wydarzenia historyczne (systemy polityczne, wojny, władcy) wpływały na kulturę (literaturę, film, sztukę), oraz o tym, jaki był prawdziwy sens tych wydarzeń i co z nich pozostało w naszej pamięci.

ans/wmkor