Jedynka z wizytą w willi "Harenda". Dlaczego Jan Kasprowicz tak mocno pokochał to miejsce?

Data publikacji: 28.02.2025 16:25
Ostatnia aktualizacja: 03.03.2025 11:41
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Martyna Podolska z Jedynki z wizytą w willi "Harenda"
Martyna Podolska z Jedynki z wizytą w willi "Harenda", Autor - Grzegorz Momot/PAP
- Wchodzimy nie do muzeum, tylko do domu, który pamięta naszych gospodarzy sprzed 100 lat - powiedziała w Programie 1 Polskiego Radia Małgorzata Karpiel, kustoszka Muzeum Jana Kasprowicza w Zakopanem. Martyna Podolska odwiedziła willę "Harenda", gdzie ostatnie trzy lata życia spędził Jan Kasprowicz, znakomity poeta, dramaturg, krytyk literacki i tłumacz.

Jan Kasprowicz (ur. 12 grudnia 1860 r. w Szymborzu pod Inowrocławiem, zm. 1 sierpnia 1926 r. w Zakopanem) uważany jest za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej. Podkreślana jest zwłaszcza jego oryginalność, indywidualność stylu, nieporównywalna ze stylem żadnego innego twórcy okresu Młodej Polski.

Jego twórczość podlegała licznym przemianom estetycznym i światopoglądowym, prowadzącym przez niemal wszystkie ważniejsze nurty poezji Młodej Polski. Związana była nierozerwalnie z jego biografią, dojrzewaniem do duchowej harmonii pośród bolesnych doświadczeń, którym stawiał czoło w życiu osobistym i rodzinnym.


POSŁUCHAJ

42:29

Jedynka z wizytą w willi "Harenda". Dlaczego Jan Kasprowicz tak mocno pokochał to miejsce? (Jedynka/Folder ulubione)

 

Kasprowiczowie kupili willę "Harenda"

W połowie drogi między Poroninem a Zakopanem stoi willa "Harenda". Budynek powstał w 1920 roku, a trzy lata później zakupili go Maria i Jan Kasprowiczowie. - Jesteśmy tak naprawdę nie w muzeum, a raczej w domu państwa Kasprowiczów. To miejsce, w którym Jan Kasprowicz przeżył trzy ostatnie lata swojego życia. Wprowadził się tutaj w 1923 roku razem z żoną. Dom był urządzony już po roku. Od tamtej pory zmieniło się tutaj bardzo niewiele - opowiadała Małgorzata Karpiel.

- Jan Kasprowicz mówił, że ten dom zafundował mu pewien zaprzyjaźniony Anglik, niejaki Szekspir. Mówił tak dlatego, że sporą część pieniędzy na zakupienie domu otrzymał jako zaliczkę od swojego wydawcy Józefa Kościelskiego za przetłumaczenie dramatów Williama Szekspira - dodała kustoszka.

Mieszkał we Lwowie, ale pokochał Tatry

Jan Kasprowicz pochodził z Kujaw, a ponad połowę życia przeżył we Lwowie, do którego przyjechał jako 28-latek. - Odbył studia filozoficzne na Uniwersytecie Wrocławskim i kiedy zaproponowano mu pracę w redakcji Kuriera Lwowskiego, podjął decyzję o przeprowadzce do Lwowa. Dopiero ostatnie 3 lata życia spędził na Harendzie - mówiła Małgorzata Karpiel.

- Tatry były takim programowym elementem dla każdego liczącego się artysty, więc Kasprowicz na fali tej metody, także pojawił się w Zakopanem. Było to w roku 1892, kiedy miał 32 lata. Zapałał taką miłością do Tatr, że od tamtej pory każdego lata spędzał tutaj wakacje. Chodził w góry, które go inspirowały i o których fantastycznie pisał - kontynuowała.

Stowarzyszenie dba o Muzeum Jana Kasprowicza

Dom Marii i Jana Kasprowiczów jest prowadzony przez Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza.

- Parę lat przed śmiercią Maria Kasprowiczowa, widząc, że jej dni są policzone, postanowiła zachować to miejsce dla społeczeństwa. Czasy były wtedy dosyć specyficzne w Zakopanem, ponieważ domy, które przechodziły na skarb państwa, bardzo często znajdowały nabywców, którymi były wielkie zakłady pracy otrzymujące te budynki jako fundusz wczasów pracowniczych - przybliżał Piotr Kyc, prezes stowarzyszenia.

Do rejestracji stowarzyszenia doszło w 1964 roku i od tamtego czasu stało się ono właścicielem majątku Kasprowiczów. - Nasze cele statutowe to m.in. opieka nad domem Jana Kasprowicza, opieka nad mauzoleum oraz pamięć o jego rodzinie, która leży na zakopiańskim cmentarzu - powiedział Piotr Kyc.

Zobacz także:

Tytuł artykułu: Folder ulubione

Prowadziła: Martyna Podolska

Data emisji: 28.02.2025 r. 

Godzina emisji: 14.09

DS/kor

Cztery pory roku
Cztery pory roku
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.