NATO bez Amerykanów? Ekspert: to są już zupełnie inne Stany Zjednoczone

"Nie ma czasu na ciągłe narady"

Unijni przywódcy zjeżdżają w czwartek do Brukseli. Wśród tematów szczytu będzie wsparcie Ukrainy. Szefowie państw i rządów mają też rozmawiać między innymi o dozbrajaniu UE oraz o uproszczeniu procedur i regulacji. - Jeżeli Europa będzie się naradzać i naradzać, i konsultować, to rzeczywiście może być tak, jak twierdzą np. eksperci od wojskowości, od przemysłu zbrojeniowego, że odbudowa europejskich zdolności w sektorze obronności może potrwać 10 lat. Trochę nie ma czasu na narady i na konsultacje, tylko wypadałoby jednak wolę polityczną przekuć na działania - powiedział dr Jakub Olchowski.

Zagrożeniem Chiny, nie Rosja

Ekspert zapytany o to, czy realny jest scenariusz, w którym USA wyjdą z NATO, odpowiedział, że tak może być. Tłumaczył, że Sojusz założono w 1949 roku w celu obrony zachodniej Europy, ale i Stanów Zjednoczonych przed ewentualną agresją ze strony komunizmu i ze strony Związku Radzieckiego i jego satelitów.

- Nie ma komunizmu, nie ma Związku Radzieckiego. Przez wiele lat po zakończeniu zimnej wojny NATO miało problem z odnalezieniem pomysłu na siebie. Ten pomysł w ostatnich latach się znalazł, to zresztą potwierdza koncepcja strategiczna z Madrytu z 2022 roku. Ale problem jest taki, że z punktu widzenia Stanów Zjednoczonych, to nie następczyni Związku Radzieckiego, czyli Federacja Rosyjska, jest zasadniczym, strategicznym zagrożeniem i rywalem, tylko Chiny, a skoro NATO zostało stworzone do powstrzymywania Związku Radzieckiego, to nie Chin - podkreślił.

Inni doradcy, inna polityka

Dr Olchowski przyznał, że "rozejście się Ameryki i Europy jest widoczne już od właściwie kilku dekad, nie od wczoraj i nie od momentu objęcia przez Trumpa urzędu prezydenta". - Amerykanie to już nie są w większości potomkowie Europejczyków, to są już zupełnie inne Stany Zjednoczone, niż były w latach 40. czy 50. Więc nie dziwmy się, że to się tak dzieje, tylko zastanówmy się, co z tym zrobić - stwierdził.

Gość Jedynki zwrócił też uwagę na pochodzenie Elona Muska i sekretarza stanu Marca Rubio. - Jeden pochodzi z Afryki Południowej, a drugi jest potomkiem imigrantów z Kuby. A pamiętamy takie czasy, kiedy suflerem amerykańskich prezydentów był np. Zbigniew Brzeziński, pochodzący akurat z Polski, z Europy Środkowej, i wtedy Stany Zjednoczone prowadziły zupełnie inną politykę zagraniczną, a dzisiaj prowadzą zupełnie inną, m.in. dlatego, że to są już inni Amerykanie, niż byli kilkadziesiąt lat temu - stwierdził.

"Feudalne" relacje

Dr Olchowski krytycznie ocenił też dotychczasowe negocjacje w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie, a relacje Stanów Zjednoczonych z Ukrainą określił jako "feudalne". - Ukraina ma robić to, co sobie Stany Zjednoczone zażyczą, i Rosjanie już to zobaczyli od samego początku. I ich dyplomacja działa już tak, jak od dziesięcioleci, czyli: "my chcemy jeszcze więcej, jeszcze więcej i jeszcze więcej, ewentualnie spuścimy z tonu delikatnie" (...). Nie wiem, czy administracja amerykańska ma co świętować, bo to wcale nie jest tak, jak mówiono po rozmowach ukraińsko-amerykańskich w Arabii Saudyjskiej, że teraz piłeczka jest po stronie Rosji. Rosja odbiła tę piłeczkę - podkreślił.

Źródło: Program 1 Polskiego Radia/kor