Ponad połowa mediacji w sprawach gospodarczych kończy się zawarciem ugody – wynika ze statystyk prowadzonych przez ośrodki mediacyjne. Poza tym jest szybciej i taniej niż podczas procesu sądowego. Jaka jest moc prawna ugody mediacyjnej w sprawie gospodarczej?
Sylwester Pieckowski, adwokat i mediator: To, że udało nam się mediację cywilną wprowadzić do Kodeksu postępowania cywilnego w 2005 roku, jest ogromnym osiągnięciem. Ta ustawa zawiera szereg kapitalnych i pozytywnych rozwiązań. Jednym z nich jest zapewnienie wykonalności ugody mediacyjnej, zarówno tej ze skierowania sądu, jak i prywatnej. Jako taka ma moc prawną równorzędną z ugodą sądową.
Maciej Tański, mediator: Ugoda zawarta w postępowaniu mediacyjnym umownym jest przez mediatora wysyłana do sądu, który byłby właściwy do rozpoznania tej sprawy, gdyby strony się zdecydowały na drogę sądową. Wtedy każda strona może w dowolnym czasie samodzielnie wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie tej ugody albo o nadanie jej klauzuli wykonalności.
Jacek Świeca, radca prawny z BCC: W przypadku zawarcia ugody w trakcie postępowania sądowego, co też jest możliwe, ugoda jest zawierana przed sądem i zastępuje orzeczenie w sprawie. Ugoda, tak samo jak orzeczenie sądowe, czyli np. wyrok czy postanowienie, stanowi tytuł egzekucyjny. Jeżeli któraś ze stron nie będzie wykonywać ugody, to należy wtedy nadać klauzulę wykonalności i udać się do komornika.
Dr Rafał Morek ze Społecznej Rady ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów: Gdyby którakolwiek ze stron nie chciała się wywiązać ze zobowiązań, których się podjęła w ugodzie mediacyjnej, wówczas egzekucja przebiega tak samo szybko i sprawnie jak w przypadku wyroku czy ugody sądowej.
Sędzia może nie zatwierdzić tej ugody?
Piotr Szmarowski, sędzia: Tak, oczywiście. Większość mediatorów to nie są prawnicy i mogą sporządzić taką ugodę, która nie będzie się nadawała do zatwierdzenia. Osobiście jednak preferuję taką sytuację, w której mediator – uzyskawszy zgodę stron – w momencie, kiedy ma jakiekolwiek wątpliwości co do treści ugody, może do mnie zadzwonić, a ja mu udzielę kilku wskazówek.
Maciej Tański: Jeśli sąd nie zatwierdza ugody w postępowaniu, które trafiło do mediacji z sądu, to raczej doprecyzowuje się pewne zapisy bezpośrednio na sali sądowej, natomiast jeśli sąd odmówi zatwierdzenia części czy całości ugody, która powstała w wyniku mediacji umownej, to wtedy strony mogą wrócić do tego samego mediatora albo do innego, mogą też same próbować doprecyzować niektóre zapisy.
PzJ – Ekspert: Mecenas Tomasz Zbiegień, adwokat i mediator. Mediacja jest mało znana, a warto z niej korzystać.
Podsumowanie – Mariusz Syta i eksperci, mediatorzy: mecenas Tomasz Zbiegień oraz mecenas Sylwester Pieckowski. We wszystkich sprawach z życia gospodarczego powinno się korzystać z mediacji. Warto próbować się porozumieć.
Przygotowała Agnieszka Jas.