Mediacja gospodarcza

W Polsce reguły dotyczące prowadzenia mediacji gospodarczej są rozproszone po różnych aktach prawnych. Dlatego potrzebna jest nowa legislacja.

Sylwester Pieckowski, adwokat i mediator: Myślimy tutaj o ustawie o mediacji i zawodzie mediatora. Trzeba pozbierać wszystkie rozproszone przepisy, ujednolicić zasady, ale jednocześnie wypromować instytucje i stworzyć jej nowe konstytucyjne ramy. Zgodnie z "Zieloną Księgą" Komisji Europejskiej o alternatywnych metodach rozwiązywania sporów cywilnych i handlowych z 2002 roku, mediacja gospodarcza ma poprawić dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Krótko mówiąc: sprawiedliwość można realizować także w sposób konsensualny, dobrowolny, ugodowy, w trybie mediacji lub arbitrażu, a nie koniecznie tylko drogą postępowania sądowego przed sądem powszechnym. Ta świadomość musi być "zakotwiczona" w prawie: musimy przeobrazić system wymiaru sprawiedliwości i zmieścić w nim tę nową instytucję. Musimy dokonać pewnego przeorania świadomości i doktryny prawnej.

Niezbędne jest również zapewnienie dostępu do wykwalifikowanych mediatorów, z podziałem na specjalizacje. Wyspecjalizowani w danych dziedzinach gospodarki byliby zarejestrowani w sądach okręgowych na tzw. listach stałych mediatorów.

Łukasz Rozdeiczer, prezes Centrum Mediacji Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej: Trzeba wykształcić sobie dobrych mediatorów. Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ mediator łączy w sobie wiele funkcji: musi być i psychologiem, i po trosze prawnikiem, po trosze biznesmenem. Wykształcenie ludzi, którzy robiliby to w sposób profesjonalny, musi zająć trochę czasu.

Zdaniem ekspertów trzeba stworzyć zawód mediatora, aby przedsiębiorcy, decydując się na mediację, mieli pewność, że rozmawiają ze specjalistą w danej dziedzinie. Dla porównania, w USA kwalifikacje mediatora zdobywa się po odbyciu specjalistycznego szkolenia, zakończonego praktyką w ośrodku mediacyjnym.

Łukasz Rozdeiczer: Kolejną ważną sprawą jest popularyzacja mediacji wśród prawników. Mediacje nie są popularne w samym środowisku prawniczym. Prawnicy, którzy przez wiele lat rozstrzygali spory w pewien określony sposób, czyli idąc do sądu, dzisiaj sami muszą się przestawić, żeby proponować coś innego swoim klientom.

Ta alternatywna forma rozwiązywania sporów powinna być popularna również wśród sędziów, ponieważ to oni kierują sprawy gospodarcze do mediacji.

Liliana Jędrzejewska, sędzia: Sędziowie, którzy już poznali zalety mediacji, spróbowali do niej skierować strony swoich postępowań, bardzo pozytywnie wypowiadają się o skutkach mediacji i zachęcają strony kolejnych postępowań, żeby spróbowały tej metody, aby dojść do porozumienia. Jednak część sędziów nadal tej metody nie zna i potrzebne jest nabycie wiedzy, umiejętności i doświadczeń w tym zakresie.

PzJ 1 – Jak przebiega mediacja gospodarcza?
PzJ 2 – Mediacje gospodarcze bywają mniej emocjonalne i bardziej konkretne niż pozostałe rodzaje mediacji.

Przygotowała Agnieszka Jas.