Mediacja w sprawach karnych i nieletnich

Pewien 15-latek wyrwał na ulicy torebkę starszej kobiecie.  Sprawa trafiła do sądu dla nieletnich, a ten skierował nieletniego sprawcę oraz pokrzywdzoną na mediację, którą prowadziła dr Elżbieta Dobiejewska. Ponieważ suma pieniędzy, jaką chłopiec znalazł w torebce, była niewielka, wyrzuty sumienia też niespecjalnie go dręczyły.

Dr Elżbieta Dobiejewska z Dolnośląskiego Ośrodka Mediacji: Dopiero spotkanie z pokrzywdzoną zmieniło sytuację. Okazało się, że w torebce było 25 zł, ale to było 3 dni przed datą, kiedy ta pani otrzymuje emeryturę. To była jedyna kwota pieniędzy, jaką ta pani miała i nagle młody człowiek dowiaduje się, jaką wyrządził krzywdę. Ten chłopiec zdeklarował się, że będzie nosił tej pani przez zimę węgiel do pieca.

Dr Zbigniew Czwartosz, mediator i psycholog: Dlatego właśnie już samo spotkanie nieletniego sprawcy z pokrzywdzoną twarzą w twarz jest szczególnie cenne wychowawczo. Dzieci to przeżywają, spotykają się z kimś, komu wyrządziły krzywdę. Szczególnie uczestnictwo w mediacji nieletnich ma wielkie walory wychowawcze.

 Magdalena Grudziecka z Polskiego Centrum Mediacji: Nakłonienie do osobistej naprawy szkody zamiast narzucenia kary uczy też odpowiedzialności, bo ten nieletni nie chowa się za rodziców, nauczycieli, czasami też adwokata, ale sam musi stanąć twarzą w twarz i zadośćuczynić tej osobie, odpowiedzieć za swój czyn.

Dlatego warto zachęcać nieletnich sprawców do udziału w mediacji. Podobnie jak w przypadku dorosłych sprawców, nie ma ograniczeń jeśli chodzi o rodzaj popełnionych czynów.

 Dr Beata Czarnecka-Dzialuk z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości: Nawet to, że nieletni popełnił przestępstwo z innymi nieletnimi lub popełnił wiele czynów nie jest barierą, która by wykluczała mediację. W programie pilotażowym mediacji zdarzyły nam się takie sprawy, gdzie np. grupa nieletnich włamała się do kilkudziesięciu domków letniskowych, ale warto było spróbować mediacji w tak skomplikowanej sprawie, gdzie była i wielość sprawców i wielość czynów.

PzJ 1 – Jak chronić prawa małoletnich ofiar w trakcie mediacji?
PzJ 2 – Mediacje można stosować także w szkole.

Przygotowała: Karolina Wichowska.