Alfabet syberyjski: Z jak zesłańcy

Czarna legenda syberyjskiego więzienia rozpoczęła się ponad cztery wieki temu.

Pierwsi na wygnanie i zesłanie zostali skazani mieszkańcy Uglicza. W 1591 roku w mieście położonym nad Wołgą w niejasnych okolicznościach zginął młodszy syn cara Iwana IV Groźnego, Dymitr Iwanowicz. Za śmierć 8-letniego dziecka karę ponieśli mieszkańcy.

Przez stulecia carska Rosja pozbywała się ludzi niewygodnych, wysyłając ich na wschód. Imperium traktowało Syberię jak wielkie więzienie, ale polityka carów w zesłańcach upatrywała także szybki sposób na kolonizację Syberii.

Okrutną syberyjską zimę przymusowo poznali konfederaci barscy. Większość badaczy uważa, że przed I rozbiorem Polski zesłano ok. 10 tys. ludzi.

Najbardziej okrutna jest historia XX-wiecznych deportacji Polaków na wschód. We wcześniejszych wiekach Polacy trafiali na Syberię za karę, za udział w spiskach, powstaniach czy za działalność konspiracyjną, ale od 1940 roku Polacy byli wywożeni za to, że byli Polakami.

Na Syberii nadal żyją potomkowie zesłańców. Są i tacy, którzy chcą wrócić do Polski.

Zapraszamy do wysłuchania całego nagrania.

Tytuł audycji: Alfabet syberyjski

Przygotowali: Edyta Poźniak i Andrzej Sowa

Czyta: Henryk Szrubarz

Goście: Swietłana Mulina (Omski Uniwersytet Państwowy im. F.M. Dostojewskiego), Maria Pilich (współautorka książki "Wielcy polscy podróżnicy, którzy odkrywali świat"), Helena Szackich (Polska Autonomia Kulturalna "Ogniwo" w Irkucku ), prof. Wiesław Caban (historyk), red. Andrzej Sowa (popularyzator historii)

Data emisji: 8.02.2018

Godzina emisji: 15.40

kk