- Posiadanie smartfona to wymysł cywilizacyjny. Im dłużej to odciągniemy, tym lepiej. Oczywiście nie zawrócimy kijem rzeki, ale im później, tym lepiej, bo dając dziecku telefon, dajemy mu dostęp do całego świata, do świata dorosłych tak naprawdę - przestrzega rozmówczyni Romana Czejarka.
- Dziecko z różnych powodów nie jest w stanie rozeznać się w tym, co jest dobre, a co złe, i potrzebuje dorosłego przewodnika. Szczególnie że dostaje także treści i obrazy, których jego psychika nie jest w stanie dźwignąć ani strawić, często brutalne. Przerażające jest dla mnie to, że próg wieku się obniża i już dzieci w wieku wczesnoszkolnym są posiadaczami telefonów komórkowych, czyli posiadaczami całego świata tak naprawdę - dodaje.
Telefon dla małego dziecka? Tylko do kontaktu
Jak podkreśla Marta Bąkowska, dziecko może mieć telefon pod warunkiem, że nie ma zainstalowanych aplikacji, które dają mu dostęp do świata zewnętrznego, nad którym rodzice nie mają kontroli. - Jeśli telefon ma służyć do kontaktu, to granicą jest moment, kiedy dziecko zdobywa jakiś rodzaj autonomii i rodzice chcą zadbać o jego bezpieczeństwo - zaznacza psycholożka.
- Dając dziecku telefon, rodzice powinni zaznaczyć, że jeśli zobaczą, że dziecko nie korzysta z niego w sposób właściwy, to mają prawo mu go zabrać. Pamiętajmy, że telefon to nie jest urządzenie należące do dziecka, tylko do rodziców - mówi gościni Jedynki.
Cztery godziny dziennie ze smartfonem w ręku?
Według zaprezentowanego w marcu w Sejmie raportu "Internet Dzieci", dzieci i młodzież spędzają dziennie ponad cztery godziny ze smartfonem w ręku. Najczęściej korzystają z platform społecznościowych i streamingowych. Jedna z autorek badania Jadwiga Przewłocka z firmy Gemius mówiła, że młodzi spędzają w sieci więcej czasu niż przeciętny internauta: "Spędzają przede wszystkim na konsumpcji materiałów wideo. Same YouTube i Facebook odpowiadają za około połowę czasu dzieci na smartfonach w internecie".
"Raport wskazuje, że ponad połowa dzieci w wieku od 7 do 12 lat aktywnie korzysta z przynajmniej jednego serwisu społecznościowego lub komunikatora, który jest dozwolony od 13. roku życia" - dodał Konrad Ciesiołkiewicz z Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania pedofilii: "W tak zwanych platformach społecznościowych dostępnych dla osób od 13. roku życia, w grupie 7-12 lat mamy ponad połowę korzystających z tych serwisów. W serwisie TikTok jest 760 tys. polskich użytkowników w tej właśnie grupie - 7-12 lat. A przypomnę, że według regulaminów tych platform wiek dostępowy to 13 lat. Widzimy zatem, jak wiele alarmistycznych głosów to powinno podnieść" - powiedział.
Z kolei jak wynika z badań zrealizowanych przez Centrum Nauki Kopernik wśród uczniów w wieku 13-19 lat, 96 proc. nastolatków korzysta ze smartfonów, 93 proc. ma je na własność, a 65 proc. prawie nigdy się z nimi nie rozstaje. Uczniowie korzystają ze smartfonów dla rozrywki, do rozwijania zainteresowań, przy pracach domowych i na lekcjach.
Czy da się odstawić internet?
Pismo "PNAS Nexus" poinformowało, że koncentracja uwagi, zdrowie psychiczne i samopoczucie poprawiają się po dwóch tygodniach odcięcia od mobilnego internetu.
Noah Castelo z University of Alberta w Edmonton (Kanada) i jego współpracownicy starali się ustalić, czy stały dostęp do internetu za pośrednictwem smartfonów szkodzi funkcjonowaniu poznawczemu i zdrowiu psychicznemu. Autorzy zrekrutowali 467 uczestników z Prolific.co, międzynarodowego panelu badawczego, który umożliwia zarabianie poprzez uczestnictwo w badaniach naukowych oraz testowanie gier i aplikacji. Poproszono ich, aby zainstalowali na swoich smartfonach aplikację blokującą cały dostęp do internetu. Połowa uczestników miała zablokowane telefony przez pierwsze dwa tygodnie, podczas gdy druga połowa pełniła funkcję grupy kontrolnej. W drugim dwutygodniowym okresie grupy zamieniły się rolami.
Uczestnicy uznali eksperyment za trudny. Spośród 467, którzy zgodzili się zainstalować aplikację, zrobiło to tylko 266, a tylko 119 miało blokadę aktywną przez co najmniej 10 dni. Blokada internetu skróciła czas spędzany przed ekranem ze średnio 314 minut dziennie do 161 minut dziennie i spowodowała znaczną poprawę subiektywnego samopoczucia, zdrowia psychicznego i obiektywnie mierzonej zdolności do utrzymania uwagi.
Zmiana zdolności do utrzymania uwagi była równoważna z wymazaniem 10 lat spadku związanego z wiekiem, a poprawa objawów depresji była większa niż średni efekt farmaceutycznych leków przeciwdepresyjnych. Co ciekawe, w grupie, która zablokowała internet przez pierwsze dwa tygodnie, subiektywne samopoczucie i zdrowie psychiczne pozostały znacząco wyższe po czterech tygodniach, nawet po dwóch tygodniach powrotu do sieci.
Tytuł audycji: Cztery pory roku
Prowadziła: Roman Czejarek
Gość: Marta Bąkowska (psycholog kliniczny dzieci i młodzieży)
Data emisji: 26.03.2025
Godzina emisji: 9.36
Jedynka/IAR/PAP/kh/kor
Pierwszy telefon dla dziecka. Dlaczego im później, tym lepiej? - Jedynka - polskieradio.pl