"Mała towarzyszka i dorośli". Czasy stalinizmu w Estonii oczami dziecka

Data publikacji: 14.07.2022 11:01

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2022 14:58

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

W czasach stalinowskich wywieziono z Estonii około 40 tys. osób, Autor - Shutterstock/Ksanti

"Mała towarzyszka i dorośli" estońskiej pisarki i poetki Leelo Tungal (ur. 1947) to straszno-śmieszna opowieść o czasach stalinowskich represji w Estonii, widzianych oczami czteroletniej dziewczynki. Mimo terroru wokół i deportacji bliskich, dziecko jest pełne optymizmu, nadziei i humoru. Z pomocą najbliższych próbuje dostosować się do trudnej rzeczywistości i nie mówić niczego, co mogłoby zaszkodzić jej rodzinie.

W latach 40. i 50. bardzo wielu Estończyków zostało deportowanych czy wysłanych do łagrów na Syberii. Książka Leelo Tungal jest dla nich hołdem.
Książka jest w dużym stopniu autobiograficzna. Postacie są autentyczne; opisane wydarzenia, czyli deportacje i wywózki do łagrów, faktycznie miały miejsce.
Przekład na język polski to siódme tłumaczenie książki Leelo Tungal.

Książka "Mała towarzyszka i dorośli" jest opowieścią o szczęśliwym dzieciństwie w strasznych czasach, w rodzinie naznaczonej dramatami. Ludzie są wywożeni na Syberię, prześladowani, a mimo wszystko trzymają się razem, mają poczucie humoru, hołubią małą gadatliwą dziewczynkę, która bardzo wiele rozumie.

- Książka jest hołdem dla tych osób. To był najważniejszy cel, który przyświecał autorce, by spisywać historie osób, które zostały deportowane czy wysłane do łagru, ponieważ w latach 40. i 50. bardzo wielu Estończyków znalazło się na Syberii - mówi Marta Perlikiewicz, tłumaczka książki. Prawie każda rodzina miała kogoś, kto został aresztowany. Jest to mały kraj, a ponieważ dotyczy to ok. 40 tys. osób, było tych osób naprawdę wiele i ona opisała swoją historię swojej rodzinie i często powtarza wywiadach, żeby spisywać te historie, dopóki nie pamięta o tym - dodaje rozmówczyni Magdy Mikołajczak.

Babcia polskiego pochodzenia

Książka jest w dużym stopniu autobiograficzna. Autorka Leelo Tungal urodzona w 1947 roku, w czasie wydarzeń, które są opisywane, czyli na początku lat 50. miała 4 lata. - Postacie są autentyczne, cała przedstawiona rodzina i wydarzenia, czyli deportacje i wywózki do łagrów, które faktycznie miały miejsce. Również opis charakteru babci, która rzeczywiście jest pochodzenia polskiego, jest zgodny z prawdą - mówi Marta Perlikiewicz, tłumaczka książki. Babcia autorki jest pół-Łotyszką pół-Polką, o prababci autorki niewiele wiadomo.

"Mała towarzyszka i dorośli", Leelo Tungal, Wydawnictwo Znak 2022

"Mała towarzyszka i dorośli", Leelo Tungal, Wydawnictwo KEW 2022

Książka została zekranizowana

Przekład na język polski to siódme tłumaczenie książki Leelo Tungal. Autorka jest w Estonii bardzo znana. Wydała kilkadziesiąt książek. Jest również tłumaczką, przede wszystkim z rosyjskiego i z fińskiego. Co ciekawe, tłumaczy tekst piosenek Eurowizji. Dzieci w szkole uczą się jej wierszy. Książka "Mała towarzyszka i dorośli" jest pierwszą częścią trylogii. Na podstawie całości został nakręcony film.

W audycji także:

- Wspomnienie o pisarzu i malarzu Brunonie Schulzu, autorze "Sklepów cynamonowych" i "Sanatorium pod klepsydrą", w 130. rocznicę jego urodzin, która minęła 12 lipca 2022.