Skarby ormiańskich benedyktynek ze Lwowa

Tradycja żeńskich zgromadzeń monastycznych w społecznościach ormiańskich odbiegała od tradycyjnego wzorca zakonnego. - Rola tego zgromadzenia była dość wyjątkowa, dlatego, że zaistniało w okresie, kiedy Ormianie w Polsce przyjęli unię z Kościołem katolickim. W ramach eksperymentu była to wspólnota kobieca, która zachowała obrządek ormiański - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Krzysztof Stopka, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. - W ramach zakonu benedyktyńskiego jest to też nowość, ponieważ w tym okresie nie istnieli inni benedyktyni niż benedyktyni łacińscy i z tego powodu benedyktyni porządku ormiańskiego są czymś wyjątkowym w Kościele ormiańskokatolickim - opowiada gość Jedynki. 

Grabieże, niszczenie klasztorów 

Idea tych wspólnot przetrwała mimo niebezpieczeństw, na które były narażone kobiety. Zakładały one wspólnoty pomimo tureckich pogromów. - Pierwsze przejawy życia monastycznego na terenie ówczesnej Polski widzimy już od okresu średniowiecza i później. Te kobiety mieszkały w domach prywatnych ze względu na to, że taka była struktura rodziny ormiańskiej. Na terenie Imperium Osmańskiego czy Perskiego takie żeńskie zgromadzenia były narażone na grabieże, gwałty i mordy - tłumaczy prof. Krzysztof Stopka. - Na terenie Polski bardzo ważnym wydarzeniem w życiu wspólnot był najazd turecki w 1672 roku, kiedy został zdobyty Kamieniec Podolski - dodaje. 

Ormiańskie benedyktynki we Lwowie 

Dlaczego nową siedzibą konwentu był Lwów? - Był on naturalnym miejscem, gdzie nowy zakon katolicki mógł się rozwijać, ponieważ Lwów był siedzibą arcybiskupstwa ormiańskiego - wyjaśnia gość Jedynki. - Kiedy powstała idea, żeby mniszki przyjęły regułę św. Benedykta, to naturalnym miejscem stał się Lwów. Ten konwent powstał w kamieniczkach nieopodal katedry ormiańskiej, a więc nigdy siostry nie miały osobnego kościoła klasztornego - wyjaśnia prof. Stopka. 

Wyjątkowa wystawa 

W Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego otwarto wystawę "Kobiety pod znakiem krzyża" ukazującą burzliwą historię i artefakty związane z benedyktynkami. - W naszym muzeum odbyła się konserwacja 11 obrazów, więc zdecydowaliśmy się w ramach wydarzenia Cracovia Sacra, pokazać te obrazy po konserwacji. Chcieliśmy, żeby ta wystawa trochę więcej powiedziała ludziom o samej Armenii, Ormiankach i ormiańskim katolicyzmie - podkreśla rozmówca Katarzyny Jankowskiej.  

Czytaj także:

W audycji również:

W sierpniu 1109 roku rozpoczęła się obrona grodu głogowskiego w wojnie polsko-niemieckiej. Starcia opisywał Gall Anonim, wspominał o nich Kosmas z Pragi. Szturm zakończył się odstąpieniem od oblężenia sił niemiecko-czeskich, a następstwem wojny było umocnienie polskiej pozycji w Europie i triumf Bolesława Krzywoustego. Gościem "Eureki" był prof. Grzegorz Myśliwski, mediewista z Uniwersytetu Warszawskiego.

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Jankowska

Goście: prof. Krzysztof Stopka (dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego), prof. Grzegorz Myśliwski (mediewista z Uniwersytetu Warszawskiego) 

Data emisji: 25.08.2022 r. 

Godzina emisji: 19.30

ans