Magiczne zwierciadła chińskie. Tajemnica pewnego wizerunku

Data publikacji: 07.10.2022 21:10
Ostatnia aktualizacja: 10.10.2022 12:34
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Pozłacane brązowe zwierciadło odkopane z grobowca Han koło miasta Changsha, prowincja Hunan
Pozłacane brązowe zwierciadło odkopane z grobowca Han koło miasta Changsha, prowincja Hunan, Autor - Shutterstock/Shan_shan

POSŁUCHAJ

Magiczne zwierciadła chińskie. Tajemnica pewnego wizerunku (Eureka/Jedynka)

Na świecie jest zaledwie kilka takich obiektów. Były wytapiane z polerowanego brązu. Z jednej strony miały wypolerowaną powierzchnię, w której można było się przejrzeć, a z drugiej – wypukły relief przedstawiający bogów albo znaki pisma. Te przedmioty są wciąż nierozwiązaną zagadką.

Gdy odpowiednio oświetli się gładką stronę zwierciadła, na ścianie odbija się wizerunek Buddy, choć takiego motywu nie ma ani na wypolerowanej powierzchni, ani z tyłu lustra. Dr Dawid Rogacz, sinolog i filozof z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, przekonuje, że choć naukowcy wciąż szukają rozwiązania tej niezwykłej zagadki, twórcy artefaktu zapewne mieli jasno określony cel. - Technika, w połączeniu z tym, co widzimy na ścianie, czyli z wizerunkiem Buddy, ma bardzo konkretne znaczenie - słyszymy w audycji "Eureka".

Przedmioty nietuzinkowe

Należy podkreślić, że dawne chińskie zwierciadła należały do szerszej kategorii wartościowych przedmiotów z brązu, które służyły m.in. jako dary wotywne, prezenty ślubne czy potwierdzenia przymierzy. - Tych luster, pierwotnie w starożytności, naprawdę było niewiele. Odnaleziono ich około 20 - tłumaczy gość audycji. Z jednej strony mają one wypolerowaną powierzchnię, z drugiej zaś powierzchnię reliefowaną z gałką, pozwalającą uchwycić takie lustro.

Zwierciadła były sporych rozmiarów, liczyły od 30 do 50 cm, a to, o którym mowa, waży około 12 kg. Większość z nich, po oświetleniu, dawała obraz odpowiadający grawerunkowi znajdującemu się z tyłu. - Lustro, które pokazuje nam ukryty obraz, jest absolutnie elitarne - twierdzi dr Rogacz. Dodaje, że druga strona lustra to zjawisko niezwykle interesujące pod względem artystycznym. Niektóre z nich miały oddać centralność władzy cesarskiej, a także jej znaczenie np. dla funkcjonowania kosmosu.

Osiągnąć wyzwolenie

Wciąż jednak niewyjaśniona pozostaje zagadka odbijania obrazów, których w lustrze nie ma. Jedna z hipotez mówi, że ukryty rysunek powstawał poprzez tłoczenie go na licowej stronie lustra, a następnie poprzez polerowanie powierzchni. Oznaczałoby to, że został on zmyślnie ukryty. - To chyba jedyne racjonalne wytłumaczenie. To zwierciadło jest specyficzne również ze względu na znaczenie tej iluzji. To, że wizerunek Buddy jest schowany bezpośrednio przed naszymi oczami - przekonuje gość "Eureki".

Sposób, w jaki wizerunek zostaje wydobyty na widok publiczny, jest metaforą oświecenia. To niezwykle czytelny symbol dla wyznawców buddyzmu. Tym bardziej że i sam Budda jest tu nieprzypadkowy. - To Budda Amitabha, a z drugiej strony lustra mamy wyryte wezwanie tego Buddy. W tym sensie zwierciadło jest środkiem przybliżającym nas do wyzwolenia - podsumowuje dr Dawid Rogacz w rozmowie z Katarzyną Kobylecką.  

Ponadto w programie:

Odległe echa dramatu ery mezozoicznej.

66 mln lat temu globalna katastrofa doprowadziła do wyginięcia dinozaurów. To jedno z wielkiej piątki największych wymierań w dziejach życia na Ziemi. Odpowiedzialnym za śmiercionośne zmiany klimatyczne był meteoryt, który spadł w rejonie południowego Jukatanu, w dzisiejszym Meksyku. Dowody tego kataklizmu znajdowane są w różnych miejscach globu. Polski badacz odkrył je także w Danii i w Polsce, na Lubelszczyźnie. 

Czytaj również: 

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: prof. Marcin Machalski (Instytut Paleobiologii PAN), dr Dawid Rogacz (sinolog i filozof z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Data emisji: 7.10.2022

Godzina emisji: 19.30

mg/kor

Aktualności radiowej Jedynki
Aktualności radiowej Jedynki
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.