"Średniowieczne lodowisko". Jak wyglądały łyżwy sprzed 1000 lat?

"Średniowieczne lodowisko"

Kilka dni temu otwarta została wystawa zorganizowana przez Rezerwat Archeologiczny "Genius Loci" w Poznaniu pt. "Średniowieczne lodowisko", która opowiada o tym, jak Poznaniacy sprzed tysiąca lat poruszali się na lodzie. - Wystawa jest częścią cyklu, który nazwaliśmy "Wystawy jednego zabytku". Staramy się opowiedzieć historię jednego lub grupy zabytków, które się ze sobą łączą. Zauważyliśmy, że zwiedzający bardzo chętnie słuchają opowieści o poszczególnych obiektach - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr Agnieszka Stempin - kierownik Rezerwatu Archeologicznego "Genius Loci" w Poznaniu. - Pomyśleliśmy, że ciekawym pomysłem będzie wyjęcie jednego zabytku z gabloty i tym razem są to łyżwy.

Jak podkreśla gość Jedynki, w dawnych czasach ludzie poruszali się po lodzie, nie tylko ze względów rekreacyjnych. - W tych odległych czasach ludzie musieli przemierzać przestrzenie skute lodem, po to, aby transportować różne towary, aby przemieszczać się z miejsca na miejsce, jak twierdzą badacze, oszczędzając również cenną energię. Bo przecież w tym mroźnym klimacie czy otoczeniu skracanie drogi było bardzo ważne np. na drugi brzeg rzeki czy jeziora - opowiada. 

Łyżwa z płozą 

Głównym bohaterem wystawy jest but łyżwiarski z doczepioną płozą. - My pokazujemy rekonstrukcję buta na postawie różnych znalezisk, które zostały dokonane na Ostrowie Tumskim. Oryginałem jest owa płoza, czyli to, co bezpośrednio tarło o lód, co zostało wykonane ręką ludzką i służyło temu, aby sprawnie przemieszczać się, szusować po lodzie - wyjaśnia dr Agnieszka Stempin. 

Płozy wykonywano wtedy głównie z kości zwierząt. - Zwierzęta w dawnych czasach były wykorzystywane w całości, tzn. nie tylko w celach konsumpcyjnych, ale również wykorzystywano skóry, a przede wszystkim kości, które jeszcze do niedawna były świetnym materiałem do produkcji różnych rzeczy. W tym przypadku zauważono, że kości zwierzęce świetnie nadają się do poruszania się po lodzie z racji tego, że miały one naturalny tłuszcz - zaznacza rozmówczyni Katarzyny Kobyleckiej. 

Ponadto w audycji:

- Co nowego wiemy o Koperniku w świetle ostatnich badań? 550. rocznica urodzin wielkiego astronoma jest okazją do naukowych podsumowań, które zostaną przedstawione podczas Światowego Kongresu Kopernikańskiego. W czasie czterech sesji, które zaplanowane są w różnych miastach Polski od lutego do września, omawiane będą zagadnienia związane z biografią Kopernika i jego dokonaniami w dziedzinie astronomii, ekonomii oraz medycyny. Gościem audycji był prof. Jarosław Włodarczyk z IHN Polskiej Akademii Nauk. 

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: dr Agnieszka Stempin (kierownik Rezerwatu Archeologicznego "Genius Loci" w Poznaniu), prof. Jarosław Włodarczyk (historyk astronomii z Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk)

Data emisji: 17.02.2023

Godzina emisji: 19.30

ans