Prof. Marek Abramowicz: fizyka czy matematyka to dziedziny trudne, ale piękne i porywająco ciekawe

Gość audycji badając gwiazdy i wszechświat, sięga w najbardziej tajemnicze zakamarki ludzkiego poznania. Takie dziedziny jak astronomia i fizyka nie dla wszystkich są zrozumiale. - Fizyka jest trudna, astrofizyka również. Zajmuję się jeszcze matematyką, zacząłem swoją karierę naukową jako matematyk - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Marek Abramowicz. - Te dziedziny są trudne, ale też piękne i porywająco ciekawe - dodaje. 

Fundamentalne teorie fizyki 

Jak podkreśla prof. Marek Abramowicz, teoria dynamiki i grawitacji angielskiego uczonego Isaaca Newtona, była fundamentem naszej przyrodniczej wiedzy. Albert Einstein, Niels Bohr, Planck, Erwin Schrödinger, Werner Heisenberg i inni uważali, że teoria Newtona, chociaż niesłychanie dokładna, opisuje codzienne aspekty rzeczywistości, a najbardziej ciekawe i fundamentalne trzeba opisywać mechaniką kwantową i ogólną teorią względności Einsteina. - W XIX wieku prawie każdy wykształcony Europejczyk mógł doskonale rozumieć całą naukę Newtona, Maxwella, Darwina. Mendelejewa itp., dzisiaj tak nie jest. Nie da się bez głębokiego wykształcenia uniwersyteckiego zrozumieć tych dwóch fundamentalnych teorii fizyki: mechaniki kwantowej i ogólnej teorii względności. (...) Nie ma żadnego powodu, żeby wszyscy mówili po łacinie, umieli tańczyć klasyczny balet, ale jeżeli w społeczeństwie nie ma takich, którzy znają łacinę, grekę, znają się na balecie czy na mechanice kwantowej, to upada kultura. Dlatego musimy się tego uczyć. Ci, którzy tego mogą się nauczyć i chcą - stwierdza profesor. 

"Fizyka jest ponadnarodowa" 

Prof. Abramowicz to podróżujący po świecie wykładowca uniwersytetów europejskich i amerykańskich. Jest jednocześnie znawcą literatury, muzyki i teatru, również smakoszem, a także autorem i amatorem licznych anegdot. Obecnie ukazała się autobiografia uczonego pt. "Między Bogiem a prawdą. Metafizyczne przygody roztargnionego profesora", w której pisze, że widzi siebie jako człowieka spełnionego zarówno zawodowo jak i rodzinnie. 

Życie naukowe prowadził w różnych ośrodkach świata, bywając w nie tylko w wielkich miastach, ale też w małych miasteczkach i wioskach Włoch, Anglii, Skandynawii, Ameryki. Które z miejsc wg profesora było najciekawsze kulturowo i bogate w doświadczenia? - W książce napisałem, że Nowy Jork, ale fizyka jest ponadnarodowa. Tak naprawdę nie ma żadnej różnicy, czy ja pracuję z kolegami na Harvardzie, czy w Pekinie, czy w Monachium, czy w Paryżu, czy w Warszawie, czy we Wrocławiu. Wszyscy jesteśmy podobnie wykształceni, wszyscy się świetnie rozumiemy, jeżeli chodzi o zawodowe sprawy - wyjaśnia. - Wszyscy jesteśmy fizykami, robimy rzeczy takie same, w ten sam sposób, w tych wszystkich miejscach. Morał z tego jest również taki, że nie ma czegoś takiego jak polska czy francuska fizyka. Fizyka jest jedna i to jest bardzo ważne - podsumowuje. 

Rozmówca Katarzyny Jankowskiej jednocześnie zaznacza, że najbliższa w sercu zostaje Polska. - Jestem Polakiem i w Polsce się czuję kulturowo najpełniej dlatego, że wydaje mi się, że rozumiem wszystkie kody. Są ludzie, którzy potrafią się odnaleźć w obcej kulturze i przyswoić ją tak bardzo, że stają się kimś innym niż byli. Mnie to nigdy nie spotkało - przyznaje. 

Dennis Sciama - jeden z mistrzów 

- Miałem kilku mistrzów. Pracowałem u Sciamy, on ukształtował mój światopogląd, zwłaszcza filozoficzny, w taki najbardziej widoczny sposób, dlatego że z Denisem rozmawiałem często bardzo na tematy filozoficzne - mówi gość Jedynki. - Chciałem powiedzieć o innych moich mistrzach, przede wszystkim Bohdanie Paczyńskim, który z całą pewnością był najwybitniejszym polskim astronomem. (...)  Paczyński miał tysiące wspaniałych pomysłów i był to wielki umysł. Jest jeszcze mój promotor Andrzej Trautman, wybitny fizyk matematyczny, który wychował wielu polskich fizyków - dodaje.

W dalszej części audycji prof. Marek Abramowicz opowiada o przenikaniu się fizyki z filozofią, rodzinie, relacjach ze studentami. Zapraszamy do wysłuchania całego nagrania. 

Czytaj także: