Fragmenty powieści: "Marta" i "Ostatnia miłość" Elizy Orzeszkowej w "Lekturach Jedynki"

"Marta"

Po ukazaniu się powieści w 1873 r. Orzeszkowa odniosła niebywały sukces w kraju i za granicą i stała się ważną postacią ruchu emancypacyjnego. Tak pisała o swoim sukcesie: Gdy Marta wyszła w świat, wielki ruch stał się między niewiastami. Po raz pierwszy zaczęłam otrzymywać listy od nieznajomych, w których kobiety różnych położeń towarzyskich, zajęć i wieków dziękowały mi za tę książkę, prosiły o rady, wypowiadały różne swoje zamiary i entuzjazmy, którymi je ta książka natchnęła. Było podobno wiele takich, które czytając ją zalewały się łzami, uczuwały wielką trwogę przed przyszłością, rzucały się do nauki i pracy.

"Ostatnia miłość"

"Ostatnia miłość" jest jedną z tych powieści, które zawierają owe tezy, gdzie mentorska wszechwiedza narracyjna idzie w parze z jednoznacznymi ocenami świata przedstawianego, a bohaterowie, ich wypowiedzi i zdarzenia są ilustracjami założonych dążności. Jakkolwiek ta zasada twórczości prowadziła do schematyzmu w ujmowaniu postaci (czarne lub jasne charaktery), do upraszczania fabuł i naiwnie "wymownych" zakończeń, to jednak niektóre z powieści i nowel tendencyjnych przekazywały sporo realistycznej wiedzy o ówczesnym społeczeństwie.

mat. promocyjne/ans