"Melchiory 2023" rozstrzygnięte. "Reportaż ma się dobrze"

Kto zwyciężył w kategorii "Reportaż roku"?

W ramach Ogólnopolskiego Konkursu Reportażystów "Melchiory 2023" kapituła konkursu przyznała złotą statuetkę i nagrodę w wysokości 10 tysięcy złotych w kategorii REPORTAŻ ROKU - Jolancie Rudnik z Polskiego Radia Koszalin za reportaż pt. "Nie do wiary". W tym przypadku doceniono doskonały warsztat, wiarygodność tematu, użycie środków radiowych i dociekliwość.

Laureatka nie ma wątpliwości, że reportaż w Polskim Radiu "ma się dobrze". - Obawy o reportaż radiowy słyszę od dwudziestu paru lat. Tymczasem ciągle ten reportaż i dokument jest na antenie Polskiego Radia. Ponieważ doszedł internet, a reportaże są zawsze na stronach, to okazuje się, że wiele osób właśnie w ten sposób dociera do tego gatunku - analizuje w rozmowie z Programem 1 Polskiego Radia. 

Dwa równorzędne wyróżnienia w kategorii REPORTAŻ ROKU otrzymali: Michał Kwiatkowski z Polskiego Radia Wrocław za reportaż "Teatr Gas" oraz Alicja Samolewicz-Jeglicka z Polskiego Radia Gdańsk, za reportaż "44 minuty".

O czym jest reportaż "Nie do wiary"?

Reportaż przedstawia tragiczną wyprawę nurków do wraku zatopionego w 1945 roku niemieckiego statku Wilhelm Gustloff. Wrak leży zaledwie 23 mile morskie od Łeby. O tym, co tam może się znajdować, krążą legendy. W roku 2012 doszło do tragedii. - Utonął nurek. Wtedy wydawało mi się, że być może ktoś z młodszych kolegów zajmie się tą sprawą - zdradza Jolanta Rudnik.

Nikt się jednak nie zajął, a w ubiegłym roku zakończyły się sprawy sądowe dotyczące tej historii. Reportaż "Nie do wiary" to próba przybliżenia tamtych wydarzeń. Jest to jednak przede wszystkim opowieść o rozpaczy, bólu i bezradności. - Na pewno jest w nas życiorys wielu ludzi. Przeżycia wielu ludzi. Emocje wielu ludzi. To w nas jakoś się odkłada i z tym idziemy do kolejnych bohaterów naszych reportaży - zaznacza laureatka. 

Kto wygrał w kategorii "Dokument roku"?

W kategorii DOKUMENT ROKU Jury przyznało złotą statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 10 tysięcy złotych Maciejowi Jastrzębskiemu z Informacyjnej Agencji Radiowej, za reportaż "Za prawdę o Katyniu odebrano mu wszystko". Przedstawia on historię Ferdynanda Goetla, pisarza, który w roku 1943 był świadkiem ekshumacji zwłok polskich oficerów. Jego raporty trafiły do londyńskiego rządu na uchodźstwie. 

- Są w naszej historii osoby, które nie zważając na konsekwencje swojego postępowania, walczyły o prawdę. Rotmistrz Pilecki pokazał światu, jakich zbrodni w obozach dopuszczali się hitlerowcy. Podobnie pisarz, Ferdynand Goetel, pozostał niezłomny w głoszeniu prawdy o sowieckim sprawstwie zbrodni katyńskiej. Nie poddał się, choć stracił dorobek literacki, dobre imię i rodzinę - tłumaczy Maciej Jastrzębski. 

Wyróżnienie specjalne w tej kategorii otrzymały Monika Chrobak ze Studia Reportażu i Dokumentu PR S.A., za reportaż "Sprawiedliwi", oraz Karolina Ryniak z Polskiego Radia Lublin, za reportaż "Jutro będzie lepiej". 

Kto zwyciężył w kategorii "Realizator roku"?

W kategorii REALIZATOR ROKU nagrodę w wysokości 5 tysięcy złotych oraz statuetkę Melchiora wręczono Pawłowi Antosiewiczowi z Polskiego Radia Białystok. - Staramy się pomóc wszystkim dziennikarzom, żeby ich opowieść nabrała ciągłości. Mamy pomóc, żeby pokazać ten świat, o którym chcą opowiedzieć - tłumaczy laureat. Docenia także reportażystów, z którymi ma okazję współpracować w Białymstoku. 

Szansa dla adeptów sztuki reportażu

Laureatką XXVI KONKURSU STYPENDIALNEGO IM. JACKA STWORY została Aleksandra Sadokierska z Polskiego Radia Białystok, za reportaż "Wynurzony z ciszy". Reportaż - jak podkreślono - wyróżnia się świetną kompozycją, dobrą dramaturgią, niebanalnymi pytaniami. Ta nagroda przyznawana jest reportażystom, którzy nie ukończyli jeszcze 35. roku życia. 

Rozmówczyni Justyny Majchrzak podkreśla, że reportażyści są "bardzo intensywnie z bohaterem", a co więcej "pokazują siebie". - W pewnym sensie debiutuje się za każdym razem, z każdą historią - nie ma wątpliwości Aleksandra Sadokierska. Dodaje, że jedną z propozycji na realizację stypendium jest przedstawienie historii Marii Pileckiej. - Jej losy po skazaniu rotmistrza na śmierć, to, jak walczyła o rodzinę - zaznacza. 

Kapituła konkursu przyznała również wyróżnienie Małgorzacie Lachendro z Polskiego Radia Katowice za reportaż "Barbórecka".

Jak zdobyć zaufanie bohaterów?

Podczas czwartkowej Gali Polskich Reportażystów "Melchiory 2023" prezes Zarządu Polskiego Radia, Agnieszka Kamińska, przyznała także NAGRODĘ SPECJALNĄ POLSKIEGO RADIA S.A. Wyróżnienie to otrzymał Paweł Kurek z Informacyjnej Agencji Radiowej. - Wydaje mi się, że mam taki klucz, ktokolwiek tym bohaterem by nie był. Nigdy nie staram się rozmawiać z nimi z pozycji "pana redaktora" - zdradza laureat. Precyzuje, że do drugiego człowieka uda nam się dotrzeć, jeśli potraktujemy go jak przyjaciela. - Oni by się nie otworzyli, gdybyśmy po prostu nie rozmawiali jak równy z równym - wskazuje. 

---

W kategorii INSPIRACJA ROKU statuetkę Złotego Melchiora od Polskiego Radia oraz nagrodę pieniężną ufundowaną przez prezesa Zarządu Telewizji Polskiej w wys. 10 tysięcy złotych odebrała Dagmara Drzazga z TVP3 Katowice, za znalezienie własnej, trudnej formy opowiadania historii bohatera żyjącego w symbiozie z otoczeniem. Jury postanowiło przyznać także honorowe wyróżnienie Beacie Hyży-Czołpińskiej z TVP Białystok, za znalezienie autorskiego języka dla stworzenia portretu człowieka takiego, jakim jest. 

Kto zasiada w jury "Melchiorów"?

W skład Jury Konkursu wchodzą: Krzysztof Gottesman – przewodniczący (redaktor naczelny Studia Reportażu i Dokumentu), Dorota Boniecka-Górny – sekretarz (Studio Reportażu i Dokumentu), Czesława Borowik (Polskie Radio Lublin), Adam Hlebowicz (historyk, dziennikarz), Arkadiusz Gołębiewski (reżyser filmowy), Wacław Holewiński (pisarz, redaktor). 

mg/DS