Teresa Torańska. Dziennikarka o "dziecięcej naiwności"

Data publikacji: 04.01.2024 11:25
Ostatnia aktualizacja: 04.01.2024 11:32
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Teresa Torańska podczas spotkania z cyklu 'Ponad granicami' pt. 'Prawda dziennikarska' w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu (2012)
Teresa Torańska podczas spotkania z cyklu 'Ponad granicami' pt. 'Prawda dziennikarska' w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu (2012), Autor - (ac/soa) PAP/Adam Ciereszko
Teresa Torańska była mistrzynią wywiadu. Z wykształcenia prawniczka, miłośniczka muzyki, została dziennikarką. Współpracowała m.in. z warszawską i paryską "Kulturą". Pisała też książki, a tą najważniejszą do dziś pozostają "Oni" (1985). To zbiór rozmów z byłymi komunistycznymi decydentami o ich roli w budowaniu PRL. 
  • Teresa Torańska urodziła się 1 stycznia 1944 w Wołkowysku, zmarła 2 stycznia 2013 w Warszawie. W 1966 ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a w 1969 Studium Dziennikarskie.
  • Do dziś uznawana za mistrzynię wywiadu, potrafiła dotrzeć do najbardziej skomplikowanego rozmówcy.
  • Wydała wiele książek, wśród których największą sławę przyniósł jej zbiór rozmów z komunistycznymi dygnitarzami czasów PRL, zatytułowany "Oni". 

Jak Teresa Torańska postrzegała rozmowę?

Teresa Torańska w jednym z wywiadów przyznała, że na początku pojawiało się u niej drżenie serca. Było ono wywołane tremą. - Czy jestem w stanie nawiązać kontakt? Czy będę umiała zdobyć zaufanie? Zależy mi na rozmowach szczerych. Człowiek jest kawałkiem historii i chcę pokazywać historię poprzez podejmowanie decyzji, poprzez trudne wybory - tłumaczyła w rozmowie z Małgorzatą Raduchą. 

POSŁUCHAJ

10:23

Teresa Torańska. Dziennikarka o "dziecięcej naiwności" (Kulturalna Jedynka/Jedynka)

 

"Oni". Czyli kto?

W wydanej w roku 1985 książce "Oni" Teresa Torańska zamieściła swoje rozmowy z dygnitarzami okresu Polski Ludowej, sprawującymi władzę w latach 40. i 50. XX wieku. - Oni przedtem nie chcieli mówić. Natomiast przyszedł taki czas, w którym doszli do wniosku, że mogą zacząć mówić, choć dalej się obawiali - analizuje Michał Komar. Dodał jednocześnie, że atutem Torańskiej była "dziecięca naiwność".

W czym tkwiła siła Teresy Torańskiej?

Ta dziecięca naiwność objawiała się w zadawaniu dziecięcych pytań. Efekt był piorunujący. - Ten typ naiwności onieśmielał rozmówców, niekiedy ich rozwścieczał, a czasem pozwalał na nagłe ujawnienie prawdy. To była straszliwa siła - nie ma wątpliwości Michał Komar. Małgorzata Raducha dodawała, że pytania zadawane przez Torańską były celne, a zarazem potrafiły mieć w sobie tylko jedno słowo. Tak jak pytanie "dlaczego?". 

---

Kontynuacją książki "Oni" był kolejny zbiór rozmów "My", wydany w 1994 roku. Złożyły się nań między innymi rozmowy z Leszkiem Balcerowiczem, Janem Krzysztofem Bieleckim, Jarosławem Kaczyńskim, Wiktorem Kulerskim, Jackiem Merklem, Janem Rulewskim i Piotrem Szczepanikiem. W 2008 roku ukazała się jej książka "Jesteśmy. Rozstania '68", w której po 40 latach marcowi emigranci opowiadali Teresie Torańskiej o swoich doświadczeniach.

Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka 

Prowadziła: Anna Stempniak

Goście: Teresa Torańska (wypowiedź archiwalna)Michał Komar (scenarzysta, krytyk filmowy, autor sztuk teatralnych), Małgorzata Raducha (dziennikarka Programu 1 Polskiego Radia), Remigiusz Grzela (prozaik, poeta, dramaturg)

Data emisji: 3.01.2024

Godzina emisji: 23.42

mg

Sygnały dnia
Sygnały dnia
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.