Melchior Wańkowicz - jeden z ojców polskiego reportażu, którego twórczości nie znamy w pełni

Melchior Wańkowicz zmarł 50 lat temu, 10 września 1974 roku. Był pisarzem, dziennikarzem, reportażystą, twórcą haseł reklamowych i publicystą; uważa się go za jednego z najwybitniejszych twórców polskiej literatury XX wieku.

"W 50. rocznicę od jego odejścia Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2024 Rokiem Melchiora Wańkowicza - niepokornego, odważnego, wnikliwego dziennikarza, pisarza i reportażysty, będącego wzorem i symbolem polskiego dziennikarstwa" - czytamy w uchwale Sejmu z 17 sierpnia 2023 roku.

Co stanowi o wyjątkowości dzieł Melchiora Wańkowicza?

Dr Grzegorz Nowak, znawca twórczości Melchiora Wańkowicza i autor opracowania najnowszego wydania "Na tropach Smętka", wskazuje na dwa elementy w twórczości ojca polskiego reportażu - autentyzm i nieprzemijającą wartość. - Mój ojciec był zafascynowany trylogią amerykańską Wańkowicza - trzytomowym opracowaniem o Ameryce, której dziś nie ma. Próbowałem paręnaście lat temu dotrzeć do pewnych miejsc; to wszystko się zmieniło. Można powiedzieć, że Melchior Wańkowicz opisał Stany Zjednoczone z lat 50., początku 60. Ale czyta się to wspaniale. Gdy wchodzę po raz kolejny w ten tekst, to ta siła humoru, język, opisowość, duch reporterski i poszukiwanie człowieka i faktu na każdym kroku, jest niesamowite - opowiada gość "Czterech pór roku". 

- W wielu momentach pan Melchior, jeśli chodzi o reportaż, był prekursorem. Nie był też specjalistą; był prawnikiem z wykształcenia, pisał najpierw dla przyjemności, a potem stał się to jego zawód - dodaje rozmówca Agnieszki Kunikowskiej.

Czytaj także:

Czego nie wiemy o Melchiorze Wańkowiczu?

Choć brzmi to jak dowcip w przypadku tak cenionego autora, do dziś nie znamy pełnej i rzetelnej bibliografii Melchiora Wańkowicza. - Tak naprawdę nie do końca wiadomo, co napisał, a czego nie napisał. Wiele rzeczy mu się przypisuje, a o wielu zapomina - zwraca uwagę dr Grzegorz Nowak. 

- Ten rok jest specyficzny, wańkowiczowski. (...) Postaramy się w tym roku to nadrobić. Planuję wydanie pierwszego tomu bibliografii Melchiora Wańkowicza i jego bliskich. Będą to wszystkie wydawnictwa zwarte, w oparciu o mój księgozbiór - zapowiada gość radiowej Jedynki.

Fani twórczości ojca polskiego reportażu powinni czekać także na inne wydawnictwo, które uznawano za zaginione. - Udało nam się całkowicie odtworzyć "Znowu siejemy w Polsce B", i to według wzorca, który w testamencie zostawił nam sam Melchior Wańkowicz - zdradza ekspert.