"Matejko nieznany. Dzieła z kolekcji prywatnych". Wyjątkowa wystawa na Zamku Królewskim

- Matejko niewątpliwie stworzył polskie imaginarium historyczne. Myślimy Matejką, mamy przed oczami jego obrazy i sceny, które wykreował. To jest nie tylko malarstwo, to jest odwołanie się do wiedzy, do pewnej wyobraźni i do pewnych klisz, które się pojawiały i pojawiają do tej pory - komentuje prof. Wojciech Fałkowski, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie.

Gość Jedynki dodaje: - Chcieliśmy, żeby na Zamku stworzył się taki "pasaż matejkowski". Obok naszych wielkich obrazów, które wiszą tutaj na stałe, pokazujemy również kameralne portrety. Jest tu też piękny obraz przedstawiający czwórkę jego dzieci oraz bardzo duża grupa szkiców przygotowawczych ołówkiem, piórkiem, akwarelą, które w sporej mierze stanowią dzieła skończone i nadają się do przeniesienia niemal dokładnie na obraz olejny.

- Ta wystawa wydobywa tę część twórczości Jana Matejki, która jest może najmniej znana, rozumiana czy zauważona - zwraca uwagę prof. Wojciech Fałkowski.

Czy Matejko był geniuszem?

Wystawa łączy przeciwne bieguny twórczości Jana Matejki, pozwalając docenić pełnię jego wszechstronnego kunsztu. Stanowi przy tym wyjątkową okazję, by zobaczyć zebrane w jednym miejscu dzieła pochodzące z kolekcji prywatnych, niezmiernie rzadko pokazywane publicznie.

- Naturalnie Matejko zasługuje na to, żeby być nie tylko dokładnie znany, ale i doceniony w każdym fragmencie swojej twórczości, ponieważ to był geniusz. Stwierdzenie, że to był wybitny malarz to jest mało powiedziane. Był wspaniały, z tą niezwykłą siłą wyobraźni, którą narzucił nam wszystkim. Jego prace przygotowawcze czy mniej zauważane są częścią wielkiego dorobku - twierdzi prof. Wojciech Fałkowski.

Wrażliwy portrecista i rysownik

Choć w powszechnej pamięci artysta zapisał się przede wszystkim jako twórca monumentalnych płócien, kipiących dramatyczną ekspresją oraz bogactwem symbolicznych treści, Jan Matejko spełniał się także w innych formach wyrazu, m.in. jako wrażliwy portrecista i rysownik.

- Pokazujemy rzeczywiście trzy ważne tematy w jego twórczości. "Poczet", od którego zaczął i który ukształtował jego sposób ukazywania postaci. Pokazujemy szkice malarskie i właśnie te wielkie kompozycje jak "Dzieje cywilizacji w Polsce", gdzie widzimy dosyć dużych rozmiarów płótna, swobodnie, bardzo ekspresyjnie naszkicowane, pokazujące historię Polski w pigułce - opisuje Mariusz Klarecki, kurator wystawy.

- Na koniec cztery wielkie obrazy, które znamy: "Kazanie Skargi", "Rejtan - Upadek Polski", "Uchwalenie Konstytucji 3 Maja" i "Batory pod Pskowem". Wzbogacamy to pracami z rąk prywatnych, które nie były pokazywane, są nieznane i nie były na żadnych pokazach publicznych. To wszystko jeszcze okraszamy szkicami rysunkowymi i akwarelowymi - dodaje nasz rozmówca.

Zobacz także:

DS/mpkor