Wpływowe kobiety w dziejach Polski. Czyje losy poznamy w Muzeum Historii Polski?

Siedziba Muzeum Historii Polski została zaprojektowana przez warszawską pracownię architektoniczną WXCA. Gmach MHP na warszawskiej Cytadeli został otwarty we wrześniu 2023 roku. Składa się z sześciu poziomów – dwóch podziemnych oraz czterech naziemnych – a jego powierzchnia wynosi 44 tys. m kw. Wystawa stała będzie udostępniona zwiedzającym w 2026 roku. Opowie o ponadtysiącletniej historii polskiego narodu oraz państwa.

Krzysztof Niewiadomski przypomina, że prace nad ekspozycją trwają codziennie. - Stwierdziliśmy, że nie będziemy robić osobnych części poświęconych kobietom. To byłoby podejście przestarzałe. Staramy się tak konstruować naszą opowieść, aby ilustrować historię Polski pewnymi twarzami. Dbamy o to, by w tych opowieściach kobiety były jak najbardziej reprezentowane - wyjaśnia. 

W Muzeum Historii Polski wiele dzieje się jednak również dziś. Zwłaszcza w kontekście Narodowego Święta Niepodległości. 

Wiek XI, a wpływowe kobiety

Wystawa "1025. Narodziny Królestwa" w Muzeum Historii Polski to pierwsze z serii wydarzeń kulturalnych organizowanych w Polsce z okazji 1000. rocznicy koronacji pierwszego polskiego króla. - To zwieńczenie historii władcy dziedziczącego po ojcu księstwo. Z księstwa tego czyni królestwo poprzez bardzo agresywną politykę licznych wojen i podbojów - zwraca uwagę dr Tomasz Borowski. 

Jednocześnie warto dodać, że XI wiek był interesujący w kontekście pozycji kobiet. Zarówno przed jak i po władztwie Bolesława Chrobrego historia Polski dostarcza fascynujących osobowości. To m.in. pierwsza królowa Polski Rycheza i pierwsza pisarka Gertruda. - Gertruda była córką Mieszka II i Rychezy. (...) Do dziś zachował się jej modlitewnik, w którym znajdziemy jej osobiste modlitwy, pisane odręcznie - przypomina gość Jedynki. 

Nauka i duchowość

Dr Michał Przeperski na co dzień zajmuje się historią XX wieku. Wśród wpływowych kobiet tego okresu wymienia m.in. Marię Skłodowską-Curie. - Naukowiec absolutnie wybitny, dwukrotna noblistka, odkrywczyni polonu i radu. Kobieta nowoczesna na wskroś, postać zupełnie niezwykła i w tym sensie będąca emanacją myślenia o kobiecie nowoczesnej - analizuje rozmówca Romana Czejarka. 

Na drugim biegunie sytuuje św. Faustynę Kowalską. Warto w tym kontekście przypomnieć, że najczęściej tłumaczonym polskim dziełem na świecie jest "Dzienniczek" jej autorstwa. - To zapis mistycznych doświadczeń tej zakonnicy - przypomina gość "Czterech pór roku". Dodaje, że w przypadku Faustyny mamy do czynienia z życiem krótkim i "może niespektakularnym, ale fascynującym". 

Damy "Solidarności"

Wśród kobiet walczących z komunizmem często przewijają się dwa nazwiska. Henryka Krzywonos i Anna Walentynowicz. - Wydaje mi się, że Walentynowicz jest tą bardziej rozpoznawalną osobą. Jej rola dziejowa w powstaniu "Solidarności" niewątpliwie była większa. Gdyby nie wyrzucono jej z pracy, strajki wybuchłyby może w innym momencie, w innym zakładzie pracy - przekonuje dr Grzegorz Wołk. 

Wśród tych rzadziej wymienianych na uwagę i szacunek zasługują z pewnością Ewa Osowska czy Nina Milewska, która proklamowała powołanie przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. - Powiedzmy sobie jasno. Świat opozycji był światem mężczyzn, a te kobiety które zaistniały musiały niejednokrotnie wykazać się dużo większą determinacją żeby odgrywać znaczącą rolę - wskazuje historyk.