Aramejski, grecki, hebrajski. W jakich językach mówiono w czasach Jezusa?

Data publikacji: 26.12.2024 10:30
Ostatnia aktualizacja: 26.12.2024 10:41
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Co wiemy o języku aramejskim?
Co wiemy o języku aramejskim?, Autor - Alexander Ruszczynski/Shutterstock
Na przełomie er, język aramejski dominował na ulicach miast i miasteczek Bliskiego Wschodu. W tym języku mówił również sam Jezus. Lingwistyczny obraz Palestyny był jednak zdecydowanie bardziej zróżnicowany. - Powszechnie używano również greki - przekonuje prof. Jan Kozłowski z Instytutu Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Jakich języków używano na Bliskim Wschodzie?

Warto w tym miejscu wspomnieć o Dekapolu, czyli związku dziesięciu miast hellenistycznych zamieszkiwanych przez zhellenizowaną ludność nieżydowską i mniejszość żydowską. Początkowo stolicą Dekapolu była Dadara, położona nieopodal Jeziora Galilejskiego. - Znajdowały się tam szkoły filozoficzne, retoryczne - wylicza gość "Eureki". Wskazuje również Tyberiadę czy Seforis. - Greka była znana. Nawet jeśli nie przez formalną edukację, to jako język kontaktu, z konieczności - podkreśla. 

Język hebrajski był językiem Pisma Świętego, używanym w synagogach i przez bardziej wykształconych przedstawicieli judaizmu. To jednak również język mówiony. Czy więc można zaryzykować stwierdzenie, że mieszkańcy regionu Bliskiego Wschodu byli w stanie porozumiewać się w trzech językach? - Wydaje mi się, że taki bardzo prosty człowiek ze wsi galilejskiej mówił przede wszystkim po aramejsku - zwraca uwagę w rozmowie z Katarzyną Kobylecką. Znajomość języków rosła jednak wraz ze wzrostem wykształcenia. 

W I wieku naszej ery, po śmierci Heroda, Palestyna stała się prowincją rzymską. Nie obowiązywała tu jednak łacina. - Cesarstwo Rzymskie na wschodzie funkcjonuje w języku greckim. Po łacinie rozmawiali oficerowie, pochodzący z Italii, ta elita. Od dziecka znali jednak również grekę, która była językiem cywilizacji - słyszymy w Programie 1 Polskiego Radia. Co istotne, po grecku mówiła również "ulica" w Rzymie. - Do IV wieku liturgia w Kościele jest po grecku - wskazuje prof. Kozłowski. 


POSŁUCHAJ

45:20

Aramejski, grecki, hebrajski. W jakich językach mówiono w czasach Jezusa? (Eureka/Jedynka)

W jakich językach mówił Jezus?

Jezus przez ewangelistę Marka określony jest jako "cieśla". Mając swój zakład musiał porozumiewać się z klientami. - W punkcie wyjścia mówił po aramejsku, ale po grecku również. Jeżeli natomiast czyta Pismo w synagogach, to po hebrajsku - wylicza prof. Jan Kozłowski. Przypomina, że Jezus był człowiekiem kontaktowym i otwartym na ludzi. Często zwracającym się do pogan. - Otoczony hulającym hellenizmem nie mógł nie znać greckiego - precyzuje. 

---

Nie ulega wątpliwości, że dla większości mieszkańców Palestyny pierwszym językiem był aramejski. - To język semicki, z grupy północno-zachodniej. Jest w tej samej grupie co język fenicki, hebrajski. Posiada pismo alfabetyczne, zawiera 22 litery. Przed Aramejczykami używano pisma klinowego, które tych znaków miało znacznie więcej - tłumaczy dr Aleksandra Kubiak-Schneider. Aramejczycy byli natomiast ludem koczowniczym, który na przełomie II i I tysiąclecia p.n.e. osiedlił się m.in. w północnej części Syrii. 

Tytuł: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: dr Aleksandra Kubiak-Schneider (historyk i epigrafik z Centrum Studiów nad Światem Antycznym Uniwersytetu Wrocławskiego), prof. Jan Kozłowski (Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego)

Data emisji: 24.12.2024 r.

Godzina emisji: 20.16

mg/pg

Tylko szczerze
Tylko szczerze
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.