- Z zębów Adama Mickiewicza trudno mi było cokolwiek wyczytać, bo - pod koniec życia - niewiele ich już miał - powiedział w audycji "Historia bliska" Michał Nikodem.
Ból był jego nieodłącznym towarzyszem
- Poeta - jak wynika z jego korespondencji - bardzo cierpiał z powodu zębów, na co dzień towarzyszył mu okropny ból - wskazał gość radiowej Jedynki. - Filomaci w korespondencji życzyli sobie dobrego zdrowia, w listach do Mickiewicza pojawia się życzenie zdrowych zębów. Pytając, co u pisarza, pytali, jak tam jego zęby. Coś więc było na rzeczy - zauważył.
Mickiewicz często zęby usuwał. W ten sposób już w młodości wiele ich stracił, szacuje się, że kilkanaście. - Profilaktyka w czasach twórcy "Pana Tadeusza" nie była tak rozwinięta, jak dzisiaj. Nie za bardzo potrafiono zabezpieczać zęby przed próchnicą. Najprostsza metoda to było poczekać aż zęby wypróchnieją i je wyrwać (bez znieczulenia, prymitywnymi narzędziami). To właśnie spotkało naszego wieszcza - wyjaśnił gość "Historii bliskiej".
Wiadomo, że Mickiewicz spróbował nawet zabezpieczyć chore zęby. Podjął próbę jakiegoś rodzaju plombowania, wypełniania zębów metalem (złotem).
Jak te chroniczne bóle wpływały na proces twórczy? - W epilogu "Pana Tadeusza" czytamy: "Jedna już tylko jest kraina taka/W której jest trochę szczęścia dla Polaka/Kraj lat dziecinnych! (...) Gdziem rzadko płakał, a nigdy nie zgrzytał". Zgrzyt pojawia się w tak kanonicznym tekście jak "Pan Tadeusz"! - zwrócił uwagę Nikodem.
Czytaj także:
Znieczulająca moc przemienia siłą ducha
- Juliusz Słowacki doniósł do grobu więcej zębów niż Adam Mickiewicz - podkreślił autor książki "Dentomachia. Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki u dentysty".
Co nie oznacza, że Słowacki problemów z zębami w ogóle nie miał. Zachował się m.in. jego list do matki, w którym poeta opisuje - ze szczegółami - ekstrakcję zęba w Genewie. - Zaznacza w tej korespondencji, że operacja nie wywołała u niego bólu, ponieważ "jest on przemieniony siłą ducha".
Jak widać, Słowackiego problemy z zębami nie ominęły, ale próbował sobie z tym jakoś radzić - powiedział Nikodem. Warto dodać, że podczas tej wizyty dentysta nieudolnie usuwał ząb wieszcza - złamał go wpół.
Cierpienie związane z problemami z uzębieniem zostały uwiecznione w wielu dziełach poety.
Czytaj także:
Czytaj także:
Tytuł audycji: Historia bliska
Prowadził: Michał Wójcik
Gość: Michał Nikodem (autor książki "Dentomachia. Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki u dentysty")
Data emisji: 30.12.2024 r.
Godzina emisji: 21.10
kk/DS
Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i ich zmagania z... dentystami. "Słowacki doniósł do grobu więcej zębów niż Mickiewicz" - Jedynka - polskieradio.pl