Badanie genów powie prawdę o ich posiadaczu?

Profesor zaznacza, że badania nad genami rozpoczęły się w latach 80. ubiegłego wieku. Człowiek ma 20 tysięcy genów, które kodują białka. - One odpowiadają za naszą budowę, za nasze oczy, za nasze włosy, trochę też za nasze usposobienie i zachowanie - mówi.

W najmniejszym stopniu geny odpowiadają za figurę człowieka. - Bo jak będziemy jeść dziennie za dużo o 500 kilokalorii, to ta figura dramatycznie zmieni się - wyjaśnia. W drugą stronę to też działa. Za barwę oczu odpowiada kilkanaście genów, podobna liczba za kolor włosów. Za wzrost odpowiada kilkaset genów. Ale na wzrost mogą mieć wpływ też inne czynniki.

Ludzie są różni, nawet jeśli mają takie same geny

Profesor daje przykład bliźniąt jednojajowych, które miały dokładnie ten sam zestaw genów, ale jedno z nich było o pół głowy wyższe. - Może to efekt przebytej w dzieciństwie choroby, a może jedno z bliźniąt było niedożywione w czasie ciąży - mówi. Wątpi też, aby pewne wykonywane przez jakąś osobę gesty miały podłoże genetyczne, bo od każdego rodzica człowiek dziedziczy połowę genów, od dziadków jedną czwartą. Więc to by było trudne, aby przekazać genach następcom, jakie gesty mają powielać.

Za smak geny odpowiadają, ale gość Programu 1 Polskiego Radia uważa, że większe znaczenie ma sposób karmienia w dzieciństwie, bo z tego okresu wywodzi się większość nawyków żywieniowych. Także już w dorosłym życiu może się zmienić dieta i sposób smakowania potraw.

Nie tylko geny decydują o człowieku

Ewa Bartnik zaznacza, że za takie rzeczy, jak zachowanie, temperament, a szerzej mówiąc charakter, w połowie odpowiadają geny, a w połowie środowisko i wychowanie. - Łatwo jest badać takie rzeczy, jak choroby czy wzrost, ale temperament jest trudny do zmierzenia - mówi. Ocenia, że nie odpowiada za niego jeden gen, a szukano tych genów i ich nie znaleziono.

Jeśli chodzi o predyspozycje do pewnych chorób, to jest kilka tysięcy schorzeń, za które odpowiada mutacja jednego tylko genu. Ale na większość chorób wpływ ma wiele genów, a w równym, a może większym stopniu czynniki zewnętrzne, takie jak sposób życia, dieta, czy używki. - Wiadomo, że osoba o rudych włosach i bardzo jasnej cerze nie powinna wystawiać się na słońce, zaś ktoś, kto ma tendencję do otyłości, a są takie osoby, powinien przestrzegać odpowiedniej diety - daje przykład.

Czytaj także:

Tytuł audycji: Cztery pory roku 

Prowadzi: Agnieszka Kunikowska

Gość: prof. Ewa Bartnik (Instytut Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego

Data emisji: 10.11.2021

Godzina emisji: 9.36

ag