ABC Pałacu Saskiego, czyli o nowym życiu odbudowanych zabytków

Odbudowa Pałacu Saskiego

Zabytkowy pałac został zniszczony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego. Wcześniej obiekt stanowił ważny punkt na mapie stolicy Polski. Mieściły się w nim biura, urzędy, sztaby i rezydencje. W tym roku, po długich debatach, rozpoczęły się prace związane z jego odbudową. Budowa powinna się rozpocząć w 2025 roku, a prace potrwają do 2030 roku. 

- W sierpniu 2022 roku rozpoczęliśmy prace archeologiczne, które poprzedzą odbudowę Pałacu Saskiego. Musimy mieć świadomość, że pod placem Piłsudskiego wciąż do dzisiaj istnieją fragmenty pałacu i nie tylko, bo to również Pałac Brühla i kamienica od strony ulicy Królewskiej - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia Jan Edmund Kowalski, prezes zarządu spółki Pałac Saski. - Do końca roku zakończymy prace archeologiczne pod Pałacem Saskim i zaczniemy konserwację fundamentów, ponieważ 30 proc. jest wpisanych w rejestr zabytków - informuje gość Jedynki. 

Wyjątkowe artefakty 

Na placu Piłsudskiego znajduje się wystawa "Okruchy przeszłości" prezentująca informacje i artefakty, wykopane podczas prac archeologicznych 2006-2008. O znalezionych wykopaliskach w "Czterech porach roku" mówi archeolożka Joanna Borowska, członkini stowarzyszenia Saski 2018. - Pozyskaliśmy dużo ciekawych zabytków, przede wszystkim szukaliśmy pośród gruzu, najpierw ze zburzonego Pałacu Saskiego - podkreśla. - Niemcy, gdy wysadzili budynek w 1944 roku, spowodowali, że ta budowla została zmieciona z tej części Warszawy i my utraciliśmy wtedy część ważnych budynków - dodaje. 

- Dokopując się różnych warstw, wydostaliśmy poszczególne elementy, których się nie spodziewaliśmy. Odkrywając np. śmietniki, które dla archeologów są bardzo ciekawe, można było w nich znaleźć dużo przedmiotów. W naszym przypadku były to śmietniki z czasów saskich oraz z okresu międzywojennego - zaznacza Joanna Borowska. 

Co wspólnego mają drzewa z Pałacem Saskim?

Jak tłumaczy dr hab. Ewa Zaraś-Januszkiewicz, adiunkt hab. z Katedry Ochrony Środowiska i Dendrologii Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, niegdyś na terenach wokół Pałacu Saskiego znajdowała się przestrzeń ogrodowa. - Drzewa mają dużo wspólnego z ogrodami wokół pałacu i z lokalizacją kamienic przy ul. Królewskiej - mówi. - Ogród Saski to jeden z najstarszych w Europie ogrodów publicznych. Już niebawem, za 5 lat, będziemy obchodzili 300-lecie jego powstania jako ogrodu publicznego - wspomina. 

Fundusze na odbudowę 

23 lipca 2022 r., Sejm przyjął ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie. Ustawa gwarantuje środki na realizację inwestycji w wysokości 2,5 mld złotych. - Pojawił się pomysł posłów, aby społeczeństwo polskie mogło przekazać darowizny na odbudowę pałacu. Jest taka możliwość i można tę kwotę odliczyć od podatku w zeznaniu podatkowym za poprzedni rok - mówi 

Czytaj również:

Tytuł audycji: Cztery pory roku

Prowadził: Roman Czejarek

Goście: Jan Edmund Kowalski (prezes zarządu spółki Pałac Saski), Joanna Borowska (archeolożka, członkini stowarzyszenia Saski 2018) oraz dr hab. Ewa Zaraś-Januszkiewicz (adiunkt hab. Katedra Ochrony Środowiska i Dendrologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie)

Data emisji: 11.11.2022 r. 

Godzina emisji: 9.13

ans/kor