Tajemnicze wieże Ammonitów. Badania polskich archeologów na Khirbat Sara

Wykopaliska na Khirbat Sara

Amman, stolica Jordanii, leży po wschodniej stronie doliny Jordanu. Jest to miasto o głębokich starożytnych korzeniach, wspomniane już w Starym Testamencie pod nazwą Rabbat Ammon, które było stolicą Ammonitów. 

Na zachodnim przedmieściu współczesnego Ammanu znajduje się stanowisko archeologiczne Khirbat Sara, które znane jest od końca XIX wieku, ale nigdy nie przeprowadzono tam regularnych prac wykopaliskowych. Od trzech sezonów to miejsce badają polscy archeolodzy i mają już pierwsze wyniki.  - Archeologia Jordanii jest stosunkowo młoda, oni dopiero wychowują sobie własne kadry archeologów. Istnieje oczywiście cały szereg misji archeologicznych, jest również mnóstwo stanowisk i zależnie od specjalizacji danego archeologa, ludzie wybierają to co ich interesuje - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. prof. Jolanta Młynarczyk z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. 

Szczyt stanowiska wieńczy kwadratowa budowla z głazów, określana jako wieża ammonicka. - Te wieże są zawsze budowane z ogromnych głazów i mają plan kolisty albo kwadratowy - tłumaczy gość Jedynki. - Ich pochodzenie datuje się na VII-VI w. p.n.e. Do tej pory nie mamy pewnej daty, którą uzyskujemy sięgając do fundamentów budowli. Jeżeli mamy warstwę związaną z budową fundamentów, to wtedy ustalamy na podstawie ceramiki znalezionej w tej warstwie - dodaje ekspert. 

Jakie funkcje spełniała ammonicka wieża? 

Do tej pory nie zostały rozstrzygnięto, jakie funkcje spełniała wieża ammonicka. - Można brać pod uwagę to, że mogła to być świątynia ammonickiego boga, a najważniejszym bogiem dla Ammonitów był Milkom. Było to bóstwo męskie, wszechmocny odpowiednik Zeusa - opowiada gość Jedynki. - Można przypuszczać, ze od początku była to świątynia, chociaż wyglądało to raczej wyglądałoby to na miejsce strażnicze - dodaje. 

Czytaj także:

Poza tym w audycji:

"Nie, ta historia ma wiele odcieni". Takie motto towarzyszy otwartej w ubiegłym tygodniu wystawie "Nigra crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego". Muzeum Zamkowe w Malborku podjęło pierwszą w historii próbę wystawienniczego zmierzenia się z mitami o zakonie.

Punkt ciężkości ekspozycji został położony na II połowę XIX i wiek XX, kiedy Krzyżacy i jednoznacznie kojarzony z nimi zamek stali się narzędziem polityki historycznej Hohenzollernów, nazistów i komunistów, a z drugiej strony byli symbolem nadziei na odzyskanie niepodległości, istotną częścią tradycji narodowej Polaków i Litwinów. W tych procesach kluczową rolę odegrała oczywiście pamięć o bitwie pod Grunwaldem.

Gościem audycji był dr hab. Janusz Trupinda, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku.

Patronat nad wydarzeniem objęło Polskie Radio.

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: prof. Jolanta Młynarczyk (Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego), dr hab. Janusz Trupinda (dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku)

Data emisji: 6.10.2023 r. 

Godzina emisji: 19.30

ans