Stefan Szolc-Rogoziński. Odkrywał Afrykę Równikową i rozsławiał imię Polski

Data publikacji: 11.10.2023 11:45

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2023 14:37

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Stefan Szolc-Rogoziński do Afryki Równikowej dopłynął pod biało-czerwoną banderą ze znakiem warszawskiej syrenki i Polską w sercu, Autor - Piotr Mecik / Forum

Stefan Szolc-Rogoziński badał Kamerun, dotarł również do Ghany, Nigerii i Liberii. Sporządzał mapy, odkrywał rzeki, jeziora oraz wodospady, zdobywał górskie szczyty i opracowywał słowniki języków lokalnych plemion. Do Afryki Równikowej dopłynął pod biało-czerwoną banderą ze znakiem warszawskiej syrenki i Polską w sercu. - Był jednym z pierwszych ojców polskiej afrykanistyki - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Andrzej Krasnowolski, antropolog kultury.

Stefan Szolc-Rogoziński (1861-1896) był synem bogatego niemieckiego fabrykanta tekstylnego Ludwika Scholtza i córki warszawskiego adwokata Malwiny Rogozińskiej.
W 1880 roku odbył podróż dookoła Afryki i zainteresował się mało znanymi terenami Afryki Równikowej. Jego wyprawę wspierali Bolesław Prus i Henryk Sienkiewicz.
10 października 2023 roku trumna ze szczątkami Stefana Szolca-Rogozińskiego została umieszczona w rodzinnej krypcie w Kaliszu.

W kwietniu 1883 roku Stefan Szolc-Rogoziński dotarł na wyspę Fernando Poo (obecnie Bioko) w Gwinei Równikowej. - Decyzję o wyprawie przyrodniczo-naukowej do Afryki Równikowej i Zatoki Gwinejskiej, podjął mając 20 lat - zauważa dr Andrzej Krasnowolski.

- Podróż dookoła Afryki odbył na fregacie "Generał Admirał" rosyjskiej floty wojennej. Wówczas zafascynowała go Zatoka Gwinejska, okolice równika i wybrzeża Kamerunu. Były to prawie dziewicze tereny z widokami wielkich gór i wybrzeżem bardzo groźnym dla człowieka. W XIX wieku Zatoka Gwinejska była określana "grobowcem białego człowieka" - opowiada gość Jedynki.

Zatoka Gwinejska była bardzo niebezpieczna ze względu na panujące tam choroby. - Klimat był niezwykle malaryczny. Panowała tam żółta febra, a nawet czarna febra, jak pisano - dodaje.

POSŁUCHAJ

25:54

Stefan Szolc-Rogoziński. Odkrywał Afrykę Równikową i rozsławiał imię Polski (Jedynka/Eureka)

Rozsławiał imię Polski na świecie

Stefan Szolc-Rogoziński chciał zwrócić uwagę świata na Polskę, której wtedy nie było na mapach. Nie myślał o założeniu polskiej kolonii. - Zdecydowanie opowiedziałbym się za tym, że cele były wyłącznie patriotyczne: rozsławienie imienia Polski i Polaków, a nie żadne kolonie. Szolc-Rogoziński miał fantastyczne pomysły, ale nie był fantastą, tylko realistą. Doskonale wiedział, jakie potęgi walczą o Afrykę - zauważa dr Andrzej Krasnowolski.

Stefan Szolc-Rogoziński oceniał bardzo negatywnie system kolonialny, który dopiero się rodził. Polski badacz odbył wyprawę do Afryki Równikowej w latach 1882-1883, natomiast w listopadzie 1884 roku odbyła się 3-miesięczna konferencja w Berlinie, podczas której dokonano podziału Afryki. Wtedy głównymi graczami były: Belgia, Francja, Anglia i Niemcy.

Po raz drugi na wyspę Fernando Poo wyruszył w 1886 roku. Dr Andrzej Krasnowolski uważa, że Stefan Szolc-Rogoziński był jednym z ojców polskiej afrykanistyki.

Ponadto w audycji:

Kosmiczna flotylla BRITE. Astronomiczne obserwacje najjaśniejszych gwiazd. Obserwują setki tysięcy najjaśniejszych gwiazd Drogi Mlecznej, aby odkryć tajemnice związane z uwalnianiem przez nie energii. Międzynarodowa konstelacja naukowych, sztucznych minisatelitów systemu BRITE to wspólne przedsięwzięcie Austrii, Kanady i Polski. Gość: dr hab. inż. Piotr Orleański (dyrektor Instytutu Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk).