Szakal - drapieżnik dotychczas niespotykany w Polsce. Co o nich wiemy?

Data publikacji: 27.10.2023 20:38
Ostatnia aktualizacja: 30.10.2023 13:14
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
W naszym kraju odnotowano już 30 przypadków obserwacji szakali. Pierwszy z nich miał miejsce w 2015 roku
W naszym kraju odnotowano już 30 przypadków obserwacji szakali. Pierwszy z nich miał miejsce w 2015 roku, Autor - Juan Carlos Munoz/shutterstock
Najprawdopodobniej pierwszy szakal pojawił się na terenie Polski w 2015 roku. Nie jesteśmy jednak wyjątkiem; przedstawiciele tego gatunku pojawiły się także w innych krajach na północy Europy. Drapieżniki przywędrowały do nas z południa kontynentu, czasem z Kaukazu. Dlaczego? Co wiemy o tym gatunku? Jakie ma zwyczaje, a jaką dietę? Czy może być zagrożeniem dla naszej fauny?
  • Po raz pierwszy w Polsce zaobserwowano szakala w 2015 roku. Przez osiem lat badacze odnotowali 30 takich przypadków.
  • Przedstawiciele tego gatunku docierają do naszego kraju z południa Europy, które są dla nich charakterystycznym terenem. Pojawili się również przybysze z Kaukazu.
  • Powszechnie szakal jest postrzegany jako groźny drapieżnik. Jak jednak wyjaśnia prof. Rafał Kowalczyk z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży, zachowują się one podobnie jak lisy czy wilki.

Skąd wzięły się szakale w Polsce?

Dotychczas szakale nie były gatunkiem występującym w naszym kraju. Charakterystyczne dla nich były tereny na południu Europy. Jak tłumaczy prof. Rafał Kowalczyk z Instytutu Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży, najprawdopodobniej przyczyną ekspansji tych zwierząt na północ kontynentu były zmiany klimatyczne. - Ostatnie 20 lat to okres intensywnej ekspansji tego gatunku. (...) W wielu obszarach Europy nastąpiły pewne zmiany środowiskowe. Duże obszary nieużytków ugorowane tereny, to miejsca, które zasiedla szakal. To powoduje, że zaczął zwiększać swoją liczebność, i powoli rozprzestrzenia się na obszary Europy - tłumaczy ekspert.

Pierwszego osobnika w naszym regionie zanotowano przy granicy polsko-niemieckiej w 2015 roku. - Prawdopodobnie trafił do nas z Niemiec. Tam pojawiły się one wcześniej, w latach 90. Tych przypadków stopniowo przybywa na terenie Polski - opowiada gość "Eureki".

Zobacz również:

Jak rozpoznać szakala?

Przez osiem lat w Polsce zanotowano 30 przypadków odnalezienia szakali. Jak jednak wyjaśnia prof. Rafał Kowalczyk, to zbyt mało, by móc określić populację tych zwierząt w naszym kraju. Szakal z wyglądu, dla osoby nieobeznanej z tym gatunkiem, może przypominać lisa, wilka, albo średniej wielkości psa. Podobieństwo do innych zwierząt powoduje więc problemy z policzeniem szakali w Polsce. - Dostajemy dużo informacji o obserwacjach szakali. Staramy się je weryfikować. W zdecydowanej większości przypadków ten szakal okazuje się lisem, w dodatku często chorym na świerzb. Zdarzają się też młode wilki - tłumaczy naukowiec.

- Ważne jest takie złocisto-czarne ubarwienie szakala i krótki ogon, to jego cecha charakterystyczna. Nie ma tak masywnej głowy jak wilk; ma stosunkowo krótki pysk, głowa jest też delikatniejsza - wymienia rozmówca Doroty Truszczak.

Czy szakal stanowi zagrożenie?

W powszechnej opinii szakale są groźnym drapieżnikiem, gorszym od wilka. Strach może również budzić jego zawodzenie. Ile w tym prawdy? 

- Takie opinie o drapieżnikach, w tym szakalach, często są oparte na mitach. (...) Z tą krwiożerczością szakali to na pewno jest przesada. Szakal jest mniejszym drapieżnikiem; z licznych badań wiemy, że w składzie jego diety są gryzonie, jak u lisów. Oczywiście może też polować na większe zwierzęta, na przykład sarny, albo zwierzęta gospodarskie. Może powodować te szkody, podobnie jak lisy czy wilki, ale ja bym tego szakala nie demonizował - wyjaśnia prof. Rafał Kowalczyk.

Według ustaleń polskich badaczy, w tej chwili znane są dwa obszary na terenie kraju, gdzie mogły osiedlić się szakale: dolina Wisła na północy Polski oraz okolice Opola. - Tam te szakale wydają się osiedlone. Pewnie będą migrować na inne obszary Polski, ale ten proces będzie rozciągnięty w czasie - uspokaja naukowiec PAN.

W "Eurece" także:

Doktor z Wolsztyna - Robert Koch.

Robert Koch odkrył m.in. bakterię wąglika, prątek gruźlicy i przecinkowca cholery, a to tylko część jego sukcesów. Przypomnimy wybitnego, światowej sławy bakteriologa i jego osiągnięcia w roku 180. rocznicy urodzin badacza.

POSŁUCHAJ

25:29

Szakale - drapieżnik dotychczas niespotykany w Polsce. Co o nich wiemy? (Eureka/Jedynka)

 

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Dorota Truszczak

Gość: prof. Rafał Kowalczyk (Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży)

Data emisji: 27.10.2023 r. 

Godzina emisji: 19.30

qch

Sygnały dnia
Sygnały dnia
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.