Kim była Irena Krzywicka?
Sama o sobie mówiła, że jest gorszycielką, skandalistką, propagatorką świadomego macierzyństwa, antykoncepcji i edukacji seksualnej. - Myślę, że jeśli słyszymy nazwisko Krzywicka, to idzie za tym słowo gorszycielka, to określenie sama wymyśliła - mówi w radiowej Jedynce Anna Tuszyńska, autorka książki "Krzywicka. Długie życie gorszycielki". - Irena Krzywicka miała w sobie ogień walki, to była kobieta niezwykle energiczna, niezwykle odważna. Dla mnie do dziś funkcjonuje jako symbol odwagi w głoszeniu swoich poglądów bardzo współczesnych i bardzo także dzisiaj odpowiednich. Walczyła o kobiety, potrafiła zmierzyć się z życiem - stwierdza.
Jak dodaje gościni audycji, Krzywicka była postacią nieszablonową, żyjąc jednocześnie ze swoim mężem - Jerzym Krzywickiem, jak i Tadeuszem Boyem-Żeleńskim, jej przyjacielem. - Boy-Zeleński był żonaty i starszy od niej o 25 lat. Taka obecność przy nim już stanowiła pewne wyzwanie dla środowiska, dla niej.
Odważna w działaniu i słowach
Irenie Krzywickiej nieustannie towarzyszył posmak sensacji i skandalu. Jej artykuły drukowane w "Wiadomościach Literackich" wywoływały oburzenie, lawinę obelg i protestów. - Była odważna w działaniu i słowach, nie było dla niej rzeczy niemożliwych - przyznaje Agata Tuszyńska. - Tematy, które podejmowała, były obrazoburcze: miesiączka, współżycie pozamałżeńskie, które popierała, jeśli nikomu nie robiło krzywdy. Jako pierwsza pisała o miłości homoseksualnej zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet - wyjaśnia rozmówczyni Grzegorza Kalinowskiego.
Pochodziła ze spolonizowanej rodziny żydowskiej
Bohaterka audycji pochodziła z bardzo konserwatywnej żydowskiej rodziny. - Przede wszystkim Irena Goldberg była wychowywana przez matkę Felicję. Była inna, niż jej rodzeństwo, była już wtedy kobietą wyzwoloną, nie nosiła gorsetu. Jej ojciec wcześnie zmarł, potem wychowywała się z ojczymem przy matce, która wierzyła, że ona jako kobieta ma przed sobą przyszłość - opowiada gościni Jedynki. - Wierzyła w uczenie się, w edukację, sama była nauczycielką i wierzyła także w to, że nauka otwiera świat. Krzywicka sama nie musiała się buntować przeciwko swojemu domowi - mówi.
W poprzednich odcinkach z cyklu:
W audycji "Odrodzona-nieznana" Grzegorz Kalinowski rozmawia ze swoimi gośćmi: historykami, publicystami i badaczami kultury, o tym, jaka była II Rzeczpospolita, jakie były jej blaski i cienie.
20-lecie międzywojenne w Polsce to okres w historii, w którym relacje naocznych świadków mieszają się z propagandą ówczesnych władz i obrazami czarnej legendy malowanymi przez historiografię PRL.
Świat, którego ostatni naoczni świadkowie jeszcze żyją, będący w wyobraźni wielu mitycznym i najpiękniejszym, bo wykreowanym po latach zaborów i zniszczeniach wojny, ale także pełnym kontrowersji, zaprzepaszczonych szans i porażek.
Tytuł audycji: Odrodzona-nieznana
Prowadził: Grzegorz Kalinowski
Gość: Anna Tuszyńska (autorka książki "Krzywicka. Długie życie gorszycielki")
Data emisji: 30.11.2024 r.
Godzina emisji: 17.10
ans/am