Jak przez lata zmieniał się warsztat Jana Matejki i stosowana przez niego technika?

W seminarium wzięli udział wybitni badacze techniki i technologii stosowanej przez krakowskiego malarza. W ramach spotkania przedstawione zostały wyniki projektu naukowo-badawczego przeprowadzonego przez dr hab. Mirosława Wachowiaka, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, polegające na rozpoznaniu farb i pigmentów proszkowych pochodzących z kolekcji materiałów malarskich Mistrza z Muzeum Domu Jana Matejki w Krakowie. Kustoszka tegoż muzeum Marta Kłak-Ambrożkiewicz opowiedziała o wyborach malarza, nie tylko artystycznych. Główna Konserwatorka Muzeum Narodowego w Krakowie Elżbieta Zygier razem z dr Anną Klisińską-Kopacz z Laboratorium LANBOZ zaprezentowały wyniki badań dwóch wczesnych portretów Serafińskich w odniesieniu do późniejszej twórczości Matejki. Dr hab. Barbara Wagner, prof. Uniwersytetu Warszawskiego oraz Anna Lewandowska z Muzeum Narodowego w Warszawie przedstawiły rozpoznanie pigmentów na konserwowanym w latach 2010-2012 obrazie "Bitwa pod Grunwaldem". 

Zamek Królewski w Warszawie posiada cztery wielkoformatowe płótna Matejki. Pomiędzy datami powstania pierwszego z nich - "Kazania Skargi" i ostatniego skończonego obrazu z zamkowej kolekcji - "Konstytucji 3 Maja 1791 jest 27 lat różnicy. Fakt ten skłania do porównania obrazów pod kątem zastosowanej techniki, budowy technologicznej oraz ewolucji warsztatu artysty. Porównania różnorodności artystycznej na podstawie badań fizykochemicznych obrazów "Rejtan. Upadek Polski" i "Batory pod Pskowem" dokonała Sylwia Svorová-Pawełkowicz z Laboratorium Labko.pl i Uniwersytetu Warszawskiego. Przedstawienie ewolucji warsztatu Matejki, jako malarza wielkoformatowych obrazów historycznych na podstawie badań inwazyjnych, jak również nowoczesnych badań nieinwazyjnych przypadło w udziale dr Dorocie Iwaniuk, konserwatorce z Zamku Królewskiego w Warszawie, która była także gościem  audycji "Eureka" w Programie 1 Polskiego Radia:

Czytaj także:

Poza tym w audycji:

W okolicach Nowego Sącza, na szczycie wzgórza zwanego Górą Zyndrama archeolodzy odkryli potężny kamienny mur o długości ok. 200 m. Został wzniesiony 3 700 lat temu i otaczał osadę nieznanej społeczności, która przybyła tu najprawdopodobniej z południa Europy. To najstarsza kamienna budowla z terenów Polski i tej części Europy.

Do 22 czerwca w Muzeum Ślaskim w Katowicach można oglądać wystawę poświęconą temu miejscu "Góra Zyndrama. Tajemnicza twierdza sprzed 3 700 lat". O eksploracji stanowiska opowie w audycji "Eureka" jeden z kuratorów ekspozycji - prof. Marcin Przybyła z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, odkrywca tej unikatowej warowni.

Tak obiecujące wyniki wskazują na wielki potencjał tej technologii, stosowanej już i przez inne firmy produkujące implanty mózgowe. Interfejs mózg-komputer ma za zadanie rejestrować drobne impulsy elektryczne, które pojawiają się w mózgu w chwil wyrażenia jakiejś myśli, a następnie są one "tłumaczone" na zrozumiałe dla komputera polecenia - czyli ruch kursora.

O przyszłości i o ograniczeniach tej metody terapeutycznej opowie w radiowej Jedynce dr Paweł Boguszewski - neurobiolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Nenckiego PAN.

kk/kh