Krystyna Wazówna. Ostatnia przedstawicielka dynastii Wazów

Mecenaska nauki i sztuki, uczennica Kartezjusza. Nie chcąc wyjść za mąż, zrezygnowała ze szwedzkiego tronu. Otwarta i tolerancyjna, dokonała konwersji z protestantyzmu na katolicyzm, widząc w tym szansę na szerszy intelektualny rozwój. Pretendentka do polskiego tronu po abdykacji Jana Kazimierza.

Być może za panowania Krystyny nie byłoby szwedzkiego potopu

Dr Dorota Gregorowicz z UŚ w Katowicach podkreśla, że Krystyna z początku akceptowała planowane małżeństwo z kuzynem Karolem Gustawem. Jednak w 1654 roku definitywnie zrezygnowała i przekazała władzę niedoszłemu małżonkowi. Zaledwie pięć lat później Karol Gustaw doprowadził w Polsce do słynnego potopu szwedzkiego. - Gdyby Krystyna nie abdykowała, prawdopodobnie do potopu by nie doszło - mówi historyk.

Abdykacja i wyjazd do Rzymu

Gość Programu 1 Polskiego Radia wskazuje na kilka przyczyn, które doprowadziły do abdykacji. Jedną z nich była konwersja z protestantyzmu na katolicyzm. Kolejna to trudne czasy związane z wojną trzydziestoletnią i wzrost znaczenia możnowładców szwedzkich. I wreszcie niechęć do małżeństwa, co wiązałoby się z koniecznością poddania się dominacji męża, czego Krystyna nie chciała.

Po abdykacji Krystyna Wazówna wyjechała do Rzymu. Przez trzydzieści lat pozostawała najważniejszą świecką osobistością Państwa Kościelnego. Miała ogromną bibliotekę, własną salę koncertową, teatralną, a nawet laboratorium. Opiekowała się uczonymi. Inteligentna, błyskotliwa i ekstrawagancka. Spoczywa do dzisiaj w Rzymie jako jedna z trzech kobiet pochowanych w Bazylice św. Piotra (obok Matyldy z Canossy i królowej Marii Klementyny Sobieskiej).

Czytaj również: 

Tytuł audycji: Eureka

Prowadzi: Katarzyna Kobylecka

Gość: dr Dorota Gregorowicz (Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)

Data emisji: 7.03.2022 r. 

Godzina emisji: 19.40

ag