Antoni Patek - zegarmistrz królów, filantrop, powstaniec listopadowy

Międzynarodowa kariera polskiego zegarmistrza Antoniego Patka zasługuje na przypomnienie. Niezwykły życiorys szlachcica z Lubelszczyzny, powstańca listopadowego, który wyemigrował i stworzył jedną z najważniejszych firm, produkujących zegarki wart jest uwagi. Był żołnierzem, podróżował, aż w końcu został zegarmistrza królów…

Powstaniec, emigrant, zecer

Antoni Patek urodził się 14 czerwca 1812 r. - Był z pochodzenia szlachcicem herbu Prawdzic - mówi prof. Hanna Krajewska, dyrektor Archiwum PAN. - Po upadku powstania listopadowego udał się na emigrację; najpierw do Francji, gdzie pracował jako zecer. Nie miał wykształcenia, był jeszcze młody. Gdy brał udział w powstaniu listopadowym liczył 19 lat. Miał jednak zmysł plastyczny. Następnie wyruszył do Szwajcarii i dostał się do Genewy, która była już wtedy miastem zegarów - mówi gość radiowej Jedynki.

Szwajcaria - zegarmistrzowskie imperium

Aż do szesnastego wieku w Szwajcarii nie produkowano zegarków na szeroką skalę. Stały się one popularne dopiero dzięki hugenotom, ewangelikom reformowanym, którzy pojawili się w czasie reformacji we Francji. Wśród przyjmujących nowe wyznanie dużą grupę stanowili rzemieślnicy, a wśród nich sporo było zegarmistrzów. Kiedy we Francji rozpoczęły się wojny religijne, hugenoci musieli ratować się ucieczką. Część z nich wyjechała do Genewy. Produkowano tam bardzo piękną biżuterię, a jednym z przywódców tamtejszych ruchów protestanckich był Jan Kalwin. - Propagował bardzo skromne życie, w związku z czym z biżuterii trzeba było jak najszybciej zrezygnować - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia. - Okazało się, że zegarki traktowano jako rzecz, która nie była biżuterią. Jubilerzy porozumieli się z zegarmistrzami i tak zaczęto produkować tam luksusowe zegarki - tłumaczy gość radiowej Jedynki.

Początki przedsiębiorstwa Antoniego Patka

W Genewie Antoni Patek poznał Franciszka Czapka, zegarmistrza. Zegarkom, które wytwarzał Czapek, obdarzony talentem plastycznym Patek nadawał niepowtarzalny kształt. Do przedsiębiorstwa dołączył następnie Adrien Philippe. - Stworzyli firmę, która działa do dzisiaj wciąż pod tą samą nazwą - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia.

Antoni Patek zyskał światowy rozgłos, gdy jeden z wyprodukowanych przez niego zegarków kupiła królowa Wiktoria. Miało to miejsce w 1851 r. Polski emigrant i powstaniec listopadowy został wówczas okrzyknięty zegarmistrzem królów.

Czytaj także:

W audycji także:

- Sygnatury Napoleona w zbiorach polskich. Korespondencja, listy, rozkazy, odezwy i raporty z podpisem Bonaparte lub Napoleon czy sygnowane literą N możemy obecnie oglądać w Pałacu pod Blachą. Pokazują one związki Polaków z Napoleonem, żołnierzy, ale także arystokratów, którzy czynili zabiegi dyplomatyczne w sprawie polskiej racji stanu. Gość: dr Mariusz Klarecki, kurator Pałacu pod Blachą.

djr