"Leniwe limfocyty". Jak zmusić je do działania w służbie naszego organizmu?

Artur Wolski odwiedził hodowlę limfocytów, nad którą pracują dr n.med. Joanna Szarkowska i dr n. med. Agnieszka Swić. Opiekę merytoryczną sprawuje prof. Elżbieta Sarnowska z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie. W warunkach najwierniej odpowiadających tym jakie występują w organizmie człowieka "wzrastają limfocyty, ale również komórki nowotworowe" - tłumaczą goście audycji.

Rozwój choroby nowotworowej, a układ odpornościowy

Prof. Elżbieta Sarnowska dokonuje bardzo konkretnego rozgraniczenia. - Mamy limfocyty B i limfocyty T. Limfocyty B służą do produkcji przeciwciał, natomiast limfocyty T są żołnierzami naszego układu odpornościowego i to one walczą ze wszystkimi niebezpieczeństwami, które dostają się do organizmu człowieka - tłumaczy. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy limfocyty "są wyczerpane". Następuje to podczas chronicznych infekcji czy w chorobie nowotworowej.

W przypadku nowotworów cały proces składa się z trzech etapów. W żyjących komórkach, czasem dochodzi do zmian. - Jeśli zdrowa komórka zostanie stransformowana, to nasz układ odpornościowy ma za zadanie wyeliminować zagrożenie. Bo to jest nasz potencjalny wróg - analizuje prof. Sarnowska. Dodaje, że to jest faza eliminacji. Druga nosi nazwę fazy równowagi. - Kiedy stransformowana komórka zaczyna się mnożyć - dodaje.

Układ odpornościowy nie jest w stanie jej wyeliminować, a jednocześnie te komórki nie są w stanie rozrastać się dalej. - Najczęściej w fazie równowagi o tym nie wiemy. Dopiero w fazie ucieczki, gdy komórki nowotworowe wytwarzają tzw. środowisko immunosupresyjne czyli wyłączają nam tych "żołnierzy", dochodzi do rozwoju choroby nowotworowej - zaznacza gość audycji.

Czy jesteśmy w stanie pobudzić "leniwe limfocyty"?

Prof. Elżbieta Sarnowska w rozmowie z Arturem Wolskim wyjaśniła również dlaczego limfocyty nie zawsze są aktywne. - To jest tak, jakby nam kazano biegać. W pewnym momencie siły witalne nam na to nie pozwolą. Tak samo męczą się limfocyty. Cały czas są stymulowane, najczęściej antygenem. Jest jakiś limit. (...) Albo całkowicie są eliminowane, albo obserwujemy je w mikro-środowisku guza, ale są niereaktywne - wyjaśnia.

Goście "Eureki" zwracają uwagę, że rozwiązaniem tej sytuacji może być immunoterapia. To obecnie bardzo szeroko stosowana metoda leczenia nowotworów. - Immunoterapia blokuje możliwość połączeń i wyczerpywania się limfocytów. Albo odblokowuje te wyczerpane limfocyty. Tak naprawdę to już się dzieje i to działa - podsumowują. Celem badań jest więc opracowanie możliwie największego zestawu elementów pobudzających limfocyty do działania. 

Ponadto w audycji: 

Badanie ATLAS to jedno z pierwszych niekomercyjnych badań, czyli realizowane nie przez firmę farmaceutyczną, ale jako pomysł naukowców i pierwsze badanie polsko-amerykańskie prowadzone we współpracy z prof. Andrzejem Jakubowiakiem z Uniwersytetu w Chicago, światowej sławy hematologiem.

Dotyczy opracowania zupełnie nowej terapii, która okazała się wysoko skuteczna w ratowaniu ludzkiego życia. Wyniki walki z rakiem są tak rewelacyjne, że jak twierdzą światowi medycy, warte są Nagrody Nobla. W uznaniu wartości pracy, badanie ATLAS opublikowano w prestiżowym czasopiśmie The Lancet.

O badaniu opowiedzieli: prof. Krzysztof Jamroziak z WUM, prof. Tomasz Wróbel z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu oraz  prof. Krzysztof Giannopoulos z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. 

Czytaj również: