"To niesamowita historia". Reżyser Dariusz Walusiak o filmie "Ulmowie. Błogosławiona rodzina"

Dariusz Walusiak przyznaje, że "historia rodziny Ulmów, mówiąc skrótowo, jest niesamowita". - To jednak nie jest odosobniona historia i uważam, że takich Polaków oraz polskich rodzin, które zdecydowały się ratować Żydów w czasie okupacji, było sporo. Prof. Jan Żaryn, który zajmuje się tym zagadnieniem, określą tę liczbą nawet na ponad milion osób, które były zaangażowane w pomoc Żydom - mówi w rozmowie z Moniką Chrobak.

- Ta pomoc była zorganizowana, mam tu na myśli Żegotę, która zajmowała się ratowaniem Żydów. Również ludzie pomagali indywidualnie. Do ich domów trafiali Żydzi, którzy prosili o pomoc. Wszystkie dobre gesty w stosunku do Żydów w okupowanej Polsce, Niemcy karali śmiercią. To właśnie spotkało rodzinę Ulmów - dodaje.

Reżyser tworzył ten film przez 20 lat

Film powstawał przez niemal 20 lat. W tym czasie Dariusz Walusiak rejestrował relacje osób, które pamiętały tę tragedię. - Całą historię rodziny Ulmów poznałem w 2004 roku. Historyk Mateusz Szpytma, który pochodzi z Markowej, wówczas pracujący w IPN w Krakowie, dziś wiceprezes IPN, zapytał, czy interesuje mnie temat rodziny, która została zamordowana za pomoc Żydom. Tak się składało, że w Markowej przygotowywano odsłonięcie pomnika rodziny Ulmów. Oczywiście temat podjąłem od razu - mówi.

- Już na miejscu spotkałem kilka osób, które przyjechały specjalnie do Markowej na odsłonięcie pomnika. To byli ludzie, którzy się tam urodzili i mieszkali, ale był także Żyd, niejaki Abraham Segal, który został uratowany w Markowej przez jedną z rodzin. W tym wszystkim widzę Palec Boży, że udało się wówczas nagrać kilka osób - kontynuuje.

Źródło: Rafael Film/YouTube

Rodzina Ulmów zostanie wyniesiona na ołtarze

Podczas zbierania materiałów Dariusz Walusiak poznał m.in. Władysława Ulmę, czyli brata Józefa Ulmy. - Bardzo emocjonalnie opowiadał o tym, co się wydarzyło - wspomina.

- Markowa żyła tym wszystkim. Ludzie byli przerażeni, a w niemieckim prawie, które wtedy zostało jeszcze bardziej zaostrzone, było, że nie tylko ci, co ukrywali i pomagali Żydom, ale także ci, którzy wiedzieli o tym, podlegali karze - opowiada.

We wrześniu rodzina Ulmów zostanie wyniesiona na ołtarze. - Żydzi, którzy potrzebowali pomocy, bo byli traktowani jak zaszczute zwierzęta, szukali pomocy. Znajdowali ją przede wszystkim u katolików. W całej Markowej, co jest podkreślone, wszystko było poprzedzone: "W imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Amen" czy to znakiem krzyża. Dla tych ludzi było to niezmiernie ważne. Właśnie taka była ta rodzina - wyjaśnia Dariusz Walusiak.

W audycji także:

- Mówiliśmy "O psie, który jeździł koleją", czyli o polskim filmie familijnym w reżyserii Magdaleny Nieć, m.in. z udziałem Magdaleny Pikuły, Mateusza Damięckiego i Adama Woronowicza. Naszym gościem była reżyserka tego filmu.

- Opowiedzieliśmy też o pozostałym premierach kinowych: "Kochanica króla…", "Ultimatum", "Bestie".

- Zapowiedź MFF w Wenecji (30.08-9.09). W konkursie głównym znalazły się nowe filmy Agnieszki Holland ("Zielona granica") oraz Małgorzaty Szumowskiej i Michała Englerta ("Kobieta z..."). O Złotego Lwa powalczą również m.in. David Fincher ("The Killer"), Yorgos Lanthimos ("Biedne istoty"), Michael Mann ("Ferrari"), Bradley Cooper ("Maestro") oraz Sofia Coppola ("Priscilla"). Poza konkursem zostaną także pokazane nowe filmy Romana Polańskiego ("The Palace") oraz Woody'ego Allena ("Coup de Chance").

- Zapowiedź Festiwalu Filmowego "Homage a Kieślowski" w Sokołowsku (25-27.08). Najciekawsze i najbardziej wartościowe produkcje filmowe ostatnich lat, ikoniczne dzieła mistrza, prezentacje filmów inspirowanych twórczością Piera Paolo Pasoliniego i Nanniego Morettiego, a także wyjątkowe spotkania z twórcami oraz ze słynnymi uczniami Kieślowskiego. W 35. rocznicę powstania "Krótkiego filmu o miłości", na scenie Kinoteatru Zdrowie odbędzie się spotkanie z Grażyną Szapołowską i Olafem Lubaszenką, którzy wcielili się w rolę głównych bohaterów jednej z najbardziej znanych części "Dekalogu".

- Filmowy program Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera.

Czytaj również