Zwierzęta w czasach dinozaurów. Na co chorowały?
- Na co chorowały zwierzęta w czasach dinozaurów? Odpowiedź na to pytanie daje analiza anomalii, które występują na kościach tych zwierząt oraz badania mikroskopowe struktury wewnętrznej.
- Trzeba jednak odróżnić zmiany, które powstają w naturalnym procesie od tych, które mają chorobowe podłoże.
- Międzynarodowe wydawnictwo opublikowało obszerną książkę - kompendium wiedzy na ten temat, a jednym z trzech autorów jest polski badacz - dr Dawid Surmik
Zwierzęta w czasach dinozaurów. Jakie tajemnice skrywały?
Według powszechnej opinii w przypadku zwierząt żyjących przed milionami lat, dysponujemy jedynie surowymi i skamieniałymi kośćmi. Okazuje się jednak, że mogą zaistnieć pewne warunki sprzyjające zachowaniu tkanek miękkich. - Na przykład szybka mineralizacja tlenkami żelaza. Właśnie w ten sposób zachowane są naczynia krwionośne czy komórki kostne w zasadzie z całego mezozoiku, z triasu, z jury - zaznacza gość "Jedynki".
Dr Dawid Surmik zajmował się przede wszystkim morskimi gadami sprzed 240 mln lat, notozaurami. - Zidentyfikowaliśmy naczynie krwionośne o ciekawym, pierścieniowatym kształcie, który jest przejawem adaptacji fizjologicznej sugerującej, że zwierzęta te mogły mieć do czynienia z chorobą dekompresyjną - wyjaśnia paleontolog i paleopatolog z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
POSŁUCHAJ
Zwierzęta w czasach dinozaurów. Na co chorowały? (Eureka/Jedynka)
Czytaj też:
Choroby sprzed setek milionów lat
Okazuje się, że najczęstszą patologią kości były złamania. - Zagojone ślady złamań wskazują na to, że osobniki przeżyły. Rany się zagoiły, kość się zrosła i te zwierzęta mogły dalej funkcjonować - podkreśla rozmówca Katarzyny Kobyleckiej, dodając że pojawiały się również zmiany nowotworowe. Innym przykładem schorzeń była skolioza zdiagnozowana u gada wodnego sprzed ok. 300 mln lat, u mezozaura, a także guzki na powierzchniach żeber świadczące o przebytej gruźlicy.
W audycji również:
Prehistoryczny "cieśla" sprzed pół miliona lat.
Badacze publikujący to odkrycie w tygodniku "Nature" sugerują, że drewniane artefakty mogły być częścią większej całości - być może platformy bądź budynku. Nie byłoby w tym nic sensacyjnego, gdyby nie fakt, że konstrukcja powstała 200 tys. lat przed pojawieniem się pierwszych przedstawicieli homo sapiens. Tworzenie takich struktur wymagało inteligencji i wyobraźni. Być może trzeba będzie zatem w nowy sposób spojrzeć na umiejętności naszego przodka - homo rudolfensis, który żył w tym czasie w Afryce.
Gość: prof. Paweł Valde-Nowak - dyrektor Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalista w zakresie epoki kamienia.
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Kobylecka
Goście: prof. Paweł Valde-Nowak, dyrektor Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (specjalista w zakresie epoki kamienia), dr Dawid Surmik (paleontolog i paleopatolog z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)
Data emisji: 13.10.2023 r.
Godzina emisji: 19.30
mg
