Zwierzęta w czasach dinozaurów. Na co chorowały?

Zwierzęta w czasach dinozaurów. Na co chorowały? (Eureka/Jedynka)

<ul>
<li><strong>Na co chorowały zwierzęta w czasach dinozaurów? Odpowiedź na to pytanie daje analiza anomalii, które występują na kościach tych zwierząt oraz badania mikroskopowe struktury wewnętrznej. </strong></li>
<li><strong>Trzeba jednak odróżnić zmiany, które powstają w naturalnym procesie od tych, które mają chorobowe podłoże. </strong></li>
<li><strong>Międzynarodowe wydawnictwo opublikowało obszerną książkę - kompendium wiedzy na ten temat, a j<span>ednym z trzech autorów jest polski badacz - dr Dawid Surmik</span></strong></li>
</ul>
<p><strong>Zwierzęta w czasach dinozaurów. Jakie tajemnice skrywały?</strong></p>
<p>Według powszechnej opinii w przypadku zwierząt żyjących przed milionami lat, dysponujemy jedynie surowymi i skamieniałymi kośćmi. Okazuje się jednak, że mogą zaistnieć pewne warunki sprzyjające zachowaniu tkanek miękkich. - Na przykład szybka mineralizacja tlenkami żelaza. Właśnie w ten sposób zachowane są naczynia krwionośne czy komórki kostne w zasadzie z całego mezozoiku, z triasu, z jury - zaznacza gość "Jedynki". </p>
<p>Dr Dawid Surmik zajmował się przede wszystkim morskimi gadami sprzed 240 mln lat, notozaurami. - Zidentyfikowaliśmy naczynie krwionośne o ciekawym, pierścieniowatym kształcie, który jest przejawem adaptacji fizjologicznej sugerującej, że zwierzęta te mogły mieć do czynienia z chorobą dekompresyjną - wyjaśnia paleontolog i paleopatolog z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.</p>
<br />
<div class="audio atarticle emb uid-31bf4761-0b44-4cc1-9f7d-1f98a7894b22 audio-default-html"><header><span class="box-title"> <span></span> <span>Posłuchaj</span> <span></span> </span></header>
<div class="positioner"><span data-media="{&quot;id&quot;:3403811,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/31bf4761-0b44-4cc1-9f7d-1f98a7894b22.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;31bf4761-0b44-4cc1-9f7d-1f98a7894b22&quot;,&quot;length&quot;:1068,&quot;autostart&quot;:true,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;2023_10_13%2019_30_25_PR1_Eureka.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Zwierz%C4%99ta%20w%20czasach%20dinozaur%C3%B3w.%20Na%20co%20chorowa%C5%82y%3F%20%28Eureka%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="play pr-media-play"> <span><i class="fa fa-play-circle-o ico-pr"></i></span> </span> <span class="time"><span>17:48</span></span> <span class="description"> <span class="title"> 2023_10_13 19_30_25_PR1_Eureka.mp3 </span> <span class="lead "> Zwierzęta w czasach dinozaurów. Na co chorowały? (Eureka/Jedynka) </span> </span> <a data-media="{&quot;id&quot;:3403811,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/31bf4761-0b44-4cc1-9f7d-1f98a7894b22.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;31bf4761-0b44-4cc1-9f7d-1f98a7894b22&quot;,&quot;length&quot;:1068,&quot;autostart&quot;:false,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;2023_10_13%2019_30_25_PR1_Eureka.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Zwierz%C4%99ta%20w%20czasach%20dinozaur%C3%B3w.%20Na%20co%20chorowa%C5%82y%3F%20%28Eureka%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="iPlus add-to-play"> <i class="fa fa-plus"></i> </a></div>
</div>
<p> </p>
<p><strong>Czytaj też:</strong></p>
<ul>
<li><strong><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3257191,nigra-crux-mala-crux-czarna-i-biala-legenda-zakonu-krzyzackiego-wystawa-w-muzeum-zamkowym-w-malborku" target="_blank">"Nigra crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego" - wystawa w Muzeum Zamkowym w Malborku</a></strong></li>
<li><strong><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3260762,prehistoryczne-odkrycie-w-zambii-odnaleziono-drewniana-konstrukcje-sprzed-pol-miliona-lat" target="_blank">Prehistoryczne odkrycie w Zambii. Odnaleziono drewnianą konstrukcję sprzed pół miliona lat</a></strong></li>
</ul>
<p><strong>Choroby sprzed setek milionów lat</strong></p>
<p>Okazuje się, że najczęstszą patologią kości były złamania. - Zagojone ślady złamań wskazują na to, że osobniki przeżyły. Rany się zagoiły, kość się zrosła i te zwierzęta mogły dalej funkcjonować - podkreśla rozmówca Katarzyny Kobyleckiej, dodając że pojawiały się również zmiany nowotworowe. Innym przykładem schorzeń była skolioza zdiagnozowana u gada wodnego sprzed ok. 300 mln lat, u mezozaura, a także <a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/1083515,gruzlica-choroba-ktora-zostawia-slad-na-cale-zycie" target="_blank">guzki na powierzchniach żeber świadczące o przebytej gruźlicy.</a> </p>
<p><strong>W audycji również:</strong></p>
<p>Prehistoryczny "cieśla" sprzed pół miliona lat.</p>
<p><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3260762,Prehistoryczne-odkrycie-w-Zambii-Odnaleziono-drewniana-konstrukcje-sprzed-pol-miliona-lat" target="_blank">Tyle liczy sobie drewniana konstrukcja - dwie skrzyżowane ze sobą metrowe kłody, które odnalezione zostały przy wodospadach Kalambo w Zambii. Na ich powierzchniach widać ślady użycia kamiennych narzędzi.</a> </p>
<p>Badacze publikujący to odkrycie w tygodniku "Nature" sugerują, że drewniane artefakty mogły być częścią większej całości - być może platformy bądź budynku. Nie byłoby w tym nic sensacyjnego, gdyby nie fakt, że konstrukcja powstała 200 tys. lat przed pojawieniem się pierwszych przedstawicieli homo sapiens. Tworzenie takich struktur wymagało inteligencji i wyobraźni. Być może trzeba będzie zatem w nowy sposób spojrzeć na umiejętności naszego przodka - homo rudolfensis, który żył w tym czasie w Afryce.</p>
<p>Gość: prof. Paweł Valde-Nowak - dyrektor Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalista w zakresie epoki kamienia.</p>
<p>***</p>
<div class="source-time">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Tytuł audycji: </strong><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/audycje/5098" target="_blank">Eureka</a></p>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Prowadziła: </strong><a href="https://www.polskieradio.pl/Katarzyna-Kobylecka/Tag166391" target="_blank">Katarzyna Kobylecka</a></p>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn" data-wtg-lazy="14">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Goście: </strong>prof. Paweł Valde-Nowak, dyrektor Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (specjalista w zakresie epoki kamienia), dr Dawid Surmik (paleontolog i paleopatolog z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)</p>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Data emisji:<span> </span></strong>13.10.2023 r. </p>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Godzina emisji:<span> </span></strong>19.30</p>
</div>
</div>
</div>
</div>
<p>mg</p>

Zobacz także

dinozaury

choroby