21 lutego obchodzimy 25. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Został on proklamowany w 1999 roku decyzją Konferencji Generalnej UNESCO, na wniosek zgłoszony przez Bangladesz, by upamiętnić śmierć studentów, którzy zginęli w 1952 roku w Dhace domagając się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego.
Jego celem jest podkreślenie różnorodności językowej świata i promocja wielojęzyczności, a co za tym idzie - wyróżnienie roli nauki języków obcych w edukacji. Dzień ten zwraca także uwagę na języki zagrożone i ginące - prawie połowa z siedmiu tysięcy używanych na świecie języków jest zagrożona wymarciem.
W tym roku tematem przewodnim Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego jest "Edukacja wielojęzyczna: filar uczenia się i uczenia się międzypokoleniowego". UNESCO wskazuje, że obecnie 250 mln dzieci nie chodzi do szkoły a 763 mln dorosłych jest analfabetami. Edukacja w zakresie języka ojczystego wspiera uczenie się, umiejętność czytania i pisania oraz naukę dodatkowych języków.
Czytaj także:
Jak dbać o język? Kto opiekuje się polszczyzną?
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to okazja do zwrócenia uwagi na potrzebę dbania o rodzimy język. Eksperci przypominają o bogactwie języka ojczystego, jego kulturze, historii i współczesności, a także o tym, jak się nim posługiwać.
O poprawność polszczyzny dba Rada Języka Polskiego - komisja ekspertów powołana w 1996 roku, przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Do zadań gremium należy m.in. analiza i ocena stanu języka polskiego, wydawanie opinii dotyczących używania polszczyzny, w tym rozstrzyganie wątpliwości, opiniowanie nazw proponowanych dla nowych towarów lub usług, a także ustalanie zasad ortografii oraz interpunkcji.
Działające od 2014 roku Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego początkowo zajmowało się wyłącznie tworzeniem słownika polskich neologizmów, a od 2020 roku prowadzi też poradnię językową, a także inne działania popularyzujące wiedzę o polszczyźnie, m.in. coroczne Dyktando Uniwersytetu Warszawskiego.
Czytaj także:
Czy polski jest najtrudniejszym językiem na świecie?
W audycji "Cztery pory roku" można wysłuchać materiału reporterskiego Macieja Waleckiego. Dziennikarz radiowej Jedynki rozmawiał z obcokrajowcami, którzy mieszkają obecnie w Polsce. Rozmówcy zgodnie przyznali, że język polski do najłatwiejszych nie należy, trudno go zrozumieć, a jeszcze trudniej opanować.
- Nie ma wielu dostępnych materiałów lub książek do nauki języka polskiego, w porównaniu do np. języka angielskiego lub francuskiego - zauważył Francuz, który mieszka w Krakowie od pięciu lat. - Przypadki gramatyczne są wyzwaniem dla kogoś, kto nie zna innego języka słowiańskiego. Aspekty czasownika niedokonane i dokonane mogą być skomplikowane. Potrzeba dużo czasu i powtórzeń, żeby je zrozumieć - dodał.
Niderlandzki dziennikarz, który w Polsce mieszka już 14 lat, podkreślił, że wielu dźwięków, które są obecne w polskim języku nie ma w holenderskim. - Ale to akurat jest jeden z najmniejszych problemów. Ja porzuciłem naukę liczebników. Nie próbuję już tego opanować - przyznał. - Zaletą języka polskiego jest to, że kolejność słów nie ma większego znaczenia. Podoba mi się też, że generalnie tak, jak wymawiasz słowa, tak je piszesz. Nie jest tak, jak w języku angielskim czy francuskim, gdzie jest wiele możliwości zapisu słowa - zaznaczył.
Jak się okazuje, język polski sprawia trudności również przebywającym w naszym kraju Ukraińcom. - Kiedy słuchasz, rozmawiasz z Polakami, to ucho się przyzwyczaja. Język polski jest bardzo melodyjny - podkreśliła kijowianka.
Czytaj także:
Opinie, że język polski jest arcytrudny często słyszy dr Konrad Szamryk, językoznawca, lektor języka polskiego. - To jest taki mit, z którym musimy się mierzyć. Język polski wcale nie jest najtrudniejszym językiem świata, jak niektórzy by chcieli - stwierdził. Gość audycji "Cztery pory roku" zwrócił uwagę, że w uczeniu się języka obcego najważniejsza jest motywacja ucznia, jego zaangażowanie. Także to, czy umie się uczyć języków obcych. Nie bez znaczenie jest również... jego stosunek do nauczyciela.
- W Międzynarodowym Dniu Języka Ojczystego życzyłbym polszczyźnie tego, byśmy my, Polacy, postrzegali nasz język jako dobro, wartość, coś, o co warto się troszczyć - powiedział dr Szamryk.
Tytuł audycji: Cztery pory roku
Prowadziła: Agnieszka Kunikowska
Materiał: Maciej Walecki
Gość: dr Konrad Szamryk (językoznawca, lektor języka polskiego, Uniwersytet w Białymstoku)
Data emisji: 21.02.2024 r.
Godzina emisji: 9.00-12.00
Jedynka/IAR/kk