Normańskie pochodzenie Piastów. Prawda czy mit?

Czy posiadamy jakiekolwiek ślady obecności wikingów w pierwszym etapie kształtowania się polskiej państwowości? - Początkiem działalności przyszłych Piastów była pierwsza część X wieku. Nie mamy jednak żadnych źródeł pisanych, które mówią o tym czasie. Nie ma też grobów, ponieważ obrządek pogrzebowy był taki, że nie zostawiał po sobie śladów, więc przez ich brak nie mogliśmy zobaczyć, jakie przedmioty były ewentualnie do nich włożone - twierdzi prof. Władysław Duczko.

- Właściwie wszystko zaczyna się dopiero w drugiej połowie X wieku, za tych 30 lat rządów Mieszka I, jednak ze źródeł pisanych, które istnieją, nie można wyciągnąć wniosków, czy Piastowie byli Skandynawami czy nie - dodaje.

Skandynawska broń w Jeziorze Lednica

W Jeziorze Lednica znaleziono jednak sporo broni skandynawskiej. - Miecze, topory, ostrza do włóczni są klasyczne, skandynawskie raczej z XI wieku, a nie z wcześniejszych wieków. Jedno z wytłumaczeń ich obecności w jeziorze mówi o tym, że doszło do bitwy, która odbywała się na jednym ze słynnych mostów lednickich z lat 60. w X wieku i po prostu wojownicy skandynawscy zginęli, a ich broń spadła do wody - wyjaśnia prof. Władysław Duczko.

- Drugie wytłumaczenie jest bardziej pasujące do Skandynawów, a mianowicie, że są to ofiarne złoża. Skandynawowie mieli zwyczaj, co najmniej od czasów rzymskich, wrzucania broni do wody jako ofiary dla bogów. Bardzo możliwe, że to właśnie jest to - kontynuuje gość Jedynki.

Prof. Władysław Duczko przyznaje, że obecnie nie posiadamy materialnych dowodów z terenu Polski, które świadczyłyby o tym, że w czasach Mieszka I Skandynawowie byli tu obecni.

- To, co mamy i to w centralnych częściach domeny piastowskiej, czyli w Gieczu, Gnieźnie i jeszcze w paru innych miejscach, to obecność wspaniałej sztuki skandynawskiej, która powstała w Wolinie. Pochodzi ona z Wysp Brytyjskich i jest mieszanką wyspiarsko-skandynawską. Są to motywy wyryte na kościanych i drewnianych rękojeściach do noży. Coś takiego pojawia się również w samym centrum piastowskim i według mnie jest to pierwsza sztuka Piastów - słyszymy.

Piastowie to Słowianie

Czy dynastia piastowska może mieć wikińskie korzenie? - Gdyby rzeczywiście byli jednoznacznie Skandynawami, to jednak kronikarze sascy zwróciliby na to uwagę - mówi wprost prof. Władysław Duczko.

- W Piastach nie ma nic skandynawskiego, według mnie to są Słowianie. Dokładnie nie wiemy skąd oni się wzięli, bo ta mieszanka kulturowa na początku X wieku na terenie przyszłego państwa piastowskiego, pokazuje, że była skonstruowana z grup ludności różnego pochodzenia, ale słowiańskiego. Gdyby tam byli Skandynawowie, to byłyby groby skandynawskie, a one są tylko na Pomorzu - dodaje ekspert.

Ponadto w audycji:

Maska Agamemnona - choć wiemy, że nie mogła być maską pośmiertną słynnego władcy Myken (jest o 400 lat starsza od bohatera wojny trojańskiej), to i tak stała się symbolem Grecji epoki brązu. Została odnaleziona przez Heinricha Schliemanna w roku 1874 w czasie jego wykopalisk na terenie starożytnych Myken. Od tego czasu kultura mykeńska znajduje się w orbicie naukowych zainteresowań uczonych z całego świata. Swoją cegiełkę dokłada również gość "Eureki" - polski archeolog, dr hab. Bartłomiej Lis z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, który rozpoczął niedawno badania na terenie Tesalii.

Czytaj także: